De Vlaamse overheid heeft bijna 5.000 locaties die vermoedelijk vervuild zijn met de chemische stof pfas in het vizier. Het gaat om woningen, crèches en industrieterreinen. Na twee jaar onderzoekswerk is dit duidelijk geworden. Zodra de gemeenten de vermoedelijke pfas-plekken gecontroleerd hebben, wordt de lijst via de lokale besturen publiekelijk gemaakt.
In opdracht van de Vlaamse overheid heeft de Openbare Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) bureauonderzoek gedaan naar mogelijke plaatsen vervuild met pfas. Dit is aanvullend op de lijst van 800 ‘hoogrisicosites’ die Vlaanderen eerder al bekendmaakte. In totaal gaat het nu om 4.945 locaties, die met kleurcodes zijn gecategoriseerd op een mogelijke pfas-vervuiling. Het grootste aandeel van de locaties bestaan uit woningen op pfas-risicogronden, dat zijn er 1.523. Verder hebben 1.355 locaties de code rood, wat betekent dat, op basis van de milieuvergunningen en historische activiteiten, het risico het hoogst is dat er pfas op die gronden is gebruikt.
Bureaustudie
OVAM heeft een bureaustudie uitgevoerd naar beschikbare databanken en documenten om de bijna 5.000 vermoedelijke met pfas-vervuilde locaties helder te krijgen. De organisatie benadrukt wel dat een verfijning van de locaties nodig is en er mogelijk nog plekken afvallen. Eerst moeten de gemeenten een dubbelcheck uitvoeren om te controleren of alles klopt. Pas daarna wordt de lijst publiekelijk gemaakt. Als OVAM dat nu al zou doen, vrezen ze voor onterechte ‘patrimoniale schade voor de eigenaars van betrokken gronden of naburige percelen’, is te lezen in De Tijd.
Bodemonderzoek gaat door
Naast de bureaustudie, loopt het bodemonderzoek van OVAM nog steeds. De Vlaamse lokale besturen maakten een inventaris van 800 mogelijke gronden met een verhoogd risico op PFAS-verontreiniging. Op basis van die input doet de OVAM elke maand bodemonderzoeken op 40 à 50 risicolocaties in Vlaanderen. Gebieden die prioriteit krijgen zijn woon- en drinkwatergebieden rond terreinen waar de brandweer in het verleden heeft geblust met fluorhoudend blusschuim. Helaas staat de markt niet meer dan 40 à 50 bodemonderzoeken per maand toe, vandaar dat dit even duurt.
De vervuiler betaalt?
Als het tot saneringen komt, geldt in principe ‘de vervuiler betaalt’, maar of dit de overheid of de eigenaar van de vervuiling gaat zijn moet nog worden bepaald. Ook wordt nagedacht over de oprichting van een pfas-solidariteitsfonds als oplossing voor alle geconstateerde pfas-vervuilingsplekken.
