Hypersoniq pitcht 19 oktober een nieuwe meetmethode voor zware metalen en organische micro’s in afvalwater voor het Waterinnovatiefonds van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. “De twee andere deelnemers trokken zich terug omdat hun innovaties nog niet klaar zijn voor de markt”, zegt Reindert Jan Sellies, programmamanager innovatie en duurzaamheid bij HHNK. Het revolverend fonds van twee miljoen euro met een maximale lening van 200.000 euro is bedoeld voor innovaties met een positieve uitwerking op de waterkwaliteit en een verduurzamend karakter.
Het fonds helpt bedrijven bij de laatste stappen om innovaties op de markt te brengen. Het gaat om innovaties die de ontwikkelfase voorbij zijn en aanvullende financiering nodig hebben. Daar waar banken terughoudend zijn, voorziet HHNK met het Waterinnovatiefonds in aanvullende financiering.
Real-time meten
Pieter de Bruijn begon Hypersoniq om afvalwater te monitoren met een sensor die een breed scala aan (micro)verontreinigingen, zowel kwalitatief als kwantitatief, kan detecteren met slechts één apparaat. Eerder dit jaar ontving hij 50.000 euro van het Tech Scout Venture Fund. Het fonds ondersteunt projecten van de TU Delft met goede commerciële vooruitzichten in een vroeg stadium.
Verouderde technieken
De Bruijn, opgeleid als jurist, begrijpt niet waarom bedrijven en overheden anno 2023 in het digitale tijdperk nog verouderde, kostbare en foutgevoelige technieken gebruiken om verontreinigingen zoals zware metalen en organische microverontreinigingen in afvalwater te meten. Die zijn met de huidige sensoren niet effectief noch volcontinue te monitoren, stelt De Bruijn. Bovendien duurt het meestal te lang voordat de uitslag van een waterlaboratorium binnen is. Dan is het volgens hem veelal te laat om nog adequate maatregelen te nemen.
Vingerafdruk
Hypersoniq werkt sinds 1 januari 2021 in een TKI Watertechnologieproject samen met onder meer de TU Delft en KWR aan de ontwikkeling van de technologie. Die is gebaseerd op elektrochemische impedantie spectroscopie. Door het meten van di-elektrische eigenschappen van een monster creëert de startup een realtime online ‘vingerafdruk’ van de watersamenstelling. Deze vingerafdruk bevat informatie over de chemische bestanddelen van het monster.
Actualiteit
De Bruijn benadruk dat waterkwaliteit steeds meer in beeld komt. “Niet alleen afgelopen week in verschillende artikelen, maar ook in de film Dark Waters. Wij gaan impact maken door werkelijk een bijdrage te leveren aan een betere wereld, door waterkwaliteit inzichtelijk te maken voor de industrie en haar stakeholders.”
Als jurist ziet hij dat het niet de vraag is of deze vinding toegevoegde waarde levert. Dat is volgens hem al duidelijk. “Het gaat er nu nog om wanneer deze technologie breed inzetbaar is om transparant te kunnen zijn. Ook vanuit vergunningverlening is er serieuze interesse.”
Regenton
De twee andere beoogde deelnemers aan de pitch trokken zich terug omdat hun innovaties nog niet klaar zijn voor de markt, zegt Reindert Jan Sellies, programmamanager innovatie en duurzaamheid bij HHNK. De eerste innovatie betreft een gadget om op de afvoer van een regenton te monteren. Aan de hand van het weerbericht, dus voor dat het gaat regenen, loopt de regenton al dan niet automatisch leeg. “Zo krijg je een gecontroleerde afvoer richting het rioolsysteem. En is de regenton weer klaar om een nieuwe bui op te vangen”, licht Sellies toe. Het tweede bedrijf dat zich terugtrok ontwikkelde een onderwaterrobot. De robot haalt in het Rotterdamse havengebied drijfvuil uit het oppervlaktewater.
Evaluatie
Uit de evaluatie van het Waterinnovatiefonds in februari 2023 door HHNK blijkt dat alle eerder verstrekte leningen zijn terugbetaald. Sellies benadrukt dat het fonds is opgericht voor bedrijven met een hoger risicoprofiel die bij de bank geen geld krijgen. “En dan zou je kunnen verwachten dat leners wellicht toch zouden omvallen. Maar dat is tot nu toe gelukkig niet gebeurd.” Ook de ervaringen van de deelnemers zijn over het algemeen positief. Sommigen hadden verwacht dat ze HHNK als klant zouden kunnen verwelkomen, maar dat is met uitzondering van Noria Sustainable Innovators niet gebeurd.
Aanpak plasticprobleem
Oprichter Rinze de Vries van Noria deed in 2016 mee aan de pitch van het Hoogheemraadschap met een oplossing om plastic te filteren uit het water dat uit de polder weggepompt wordt naar de Noordzee. TU Delft ingenieur Rinze de Vries ontwierp de prijswinnende installatie en kreeg geld om het verder uit te bouwen. ln april 2019 kreeg Noria haar eerste echte opdracht, opnieuw van het HHNK. “Wij brachten in kaart waar in hun gebied zich de voornaamste problemen voordeden en op welke plek onze apparatuur nuttig kon zijn”, aldus De Vries.
Kritiek
Hoewel alle deelnemende innovators hun leningen terugbetaalden, is er binnen het Hoogheemraadschap toch kritiek op het Waterinnovatiefonds. Zo gaf de partij Actief voor Water in een bestuursvergadering aan dat het Waterinnovatiefonds eigenlijk zou moeten stoppen. De partij vindt dat een waterschap met een duidelijk wettelijke taak waarvoor de belastingen worden geheven niet als een bank moet fungeren. Ook het CDA wil ervan af.
Succesvolle innovaties
Volgens een vertegenwoordiger van de geborgde zetel bedrijven functioneert het fonds echter prima. In de bestuursvergadering wees hij erop dat HHNK negen bedrijven succesvol financierde. Baanbrekende innovaties, zoals SusPhos, NGCM en Fixeau. “Als commissie bezochten wij SusPhos vorig jaar en wij hoorden de toenmalige CEO, de directie, vertellen hoe dankbaar ze was met onze bijdrage. De testlocatie werkte en ze gaan nu een fullscale unit bouwen. Ze vertelde ook dat ze voor het bouwen van de testlocatie geen financiering kon krijgen. Niet van een bank, niet van een andere organisatie. Er zou geen testlocatiezijn zijn geweest zonder een bijdrage aan het Waterinnovatiefonds. Zonder onze bijdrage was dit project nooit van de grond gekomen. Was deze test nooit succesvol verlopen en zou er waarschijnlijk nooit een fullscale unit gebouwd gaan worden” aldus de vertegenwoordiger.
