Het SpongeScapes-project, gericht op oplossingen die de sponswerking van bodem, grondwater en oppervlaktewatersysteem verbeteren, is op 1 oktober officieel van start gegaan. Deltares is verantwoordelijk voor de coördinatie van het door de EU gefinancierde project, dat zal lopen tot 2027.
SpongeScapes moet bijdragen aan het verbeteren van de veerkracht van landschappen tegen hydrometeorologische gebeurtenissen, zoals overstromingen en droogte. Het richt zich op het potentiële gebruik van natuurlijke waterretentiemaatregelen voor het verbeteren van het retentievermogen van grondwater, bodem en oppervlaktewater in heel Europa. Het project wordt gefinancierd door de Europese Unie als onderdeel van het Horizon Europe programma en brengt tien Europese partners samen. Naast Deltares zijn dat Oieau (Frankrijk), het Britse Centre for Ecology and Hydrology, Leibniz Universität Hannover (Duitsland), de Universiteit van Padua (Italië), Etifor (Italië), ARSO (Slovenië), de Universiteit van Ljubljana (Slovenië), het Wereldnatuurfonds en de Universiteit van Warschau (Polen).
Database bijgewerkt
Het project beoordeelt zowel de werking van individuele ‘sponsoplossingen’ als methoden om overkoepelende ‘sponsstrategieën’ te definiëren via co-design met belanghebbenden. De tien partners zullen het feitenmateriaal versterken en methoden verbeteren voor het modelleren en implementeren van deze maatregelen op landschapsschaal. De NWRM-database (Natural Water Retention Measures), met 140 geregistreerde casestudies, zal worden bijgewerkt en geüpgraded tot een belangrijk kenniscentrum voor praktische kennis over deze op de natuur gebaseerde oplossingen. Het zal ook informatie bevatten over benaderingen voor implementatie en onderhoud. In de loop van het project zullen zogenaamde ‘sponsdagen’ en lokale workshops worden georganiseerd om de belangrijkste bevindingen en resultaten te verspreiden.
Casestudy’s
Alle partners zullen gedetailleerde casestudy’s leveren die verder geanalyseerd kunnen worden. Naast het coördineren van het project is Deltares ook verantwoordelijk voor het leveren van kwantificeringstechnieken die opschaling van individuele sponsoplossingen naar overkoepelende sponsstrategieën mogelijk moeten maken.
Nederland
Voor Nederland gaat het in feite om één van de uitwerkingen van het beginsel water-bodem-sturend. Daarbij moet worden aangetekend dat slechts een deel van ons land hier zijn voordeel mee kan doen. In de vele polders in West-Nederland staat het grondwater altijd relatief hoog, dus daar zijn dit soort maatregelen gericht op sponswerking slechts beperkt inzetbaar, gezien het risico op ondergelopen straten en akkers. In Oost-Nederland is echter veel meer mogelijk. En vooral Zuid-Limburg zal dit project met veel interesse volgen. Daar wordt immers naarstig naar dergelijke oplossingen gezocht.
Vervolgstappen
Het project gaat later deze maand echt van start, wanneer vertegenwoordigers van de verschillende Europese partners in Delft bijeenkomen om de details van de verschillende aspecten van het project te bespreken. Onderwerpen die aan bod zullen komen, zijn onder andere:
• hoe de bestaande 140 cases in de NWRM-database opnieuw zullen worden bekeken en geëvalueerd;
• welke indicatoren zullen worden gebruikt om de effectiviteit van de individuele oplossingen te bepalen;
• welke modelleringstools door de partners zullen worden gebruikt voor de opschaling;
• het identificeren van de behoeften van de belanghebbenden die verbonden zijn aan de casestudy’s.
