Rijkswaterstaat meldt beschadigingen bij twee stuwen van de Maas, Borgharen en Lith. Tijdens inspectie van stuw Borgharen is er een defect ontdekt bij schuif 3, waardoor deze niet meer eruit gehaald kan worden. Bij stuw Lith is het wielstel van een van de schuiven defect geraakt. Het herstel van beide stuwen kan pas plaatsvinden na de hoogwaterperiode, in april 2024.
Doordat stuw Borgharen niet helemaal gestreken kan worden, zal de waterstand in de Maas tussen Ternaaien en Borgharen tijdelijk stijgen. Op 16 november meldde RWS dat de Maasafvoer mogelijk zou stijgen tot 1.100 m3/s, maar de afvoer is niet verder gestegen dan tot 800 m3/s. Er was wel een korte opstuwing door stuwbeheer op de Sambre, waardoor er bij St. Pieter een verhoogde afvoer van 940 m3/s werd gemeten. Na 21 november wordt weer een langzame daling van de afvoer verwacht tot ruim onder 800 m3/s. De overlaat Bosscherveld zal ook meer meestromen dan normaal.
Kortstondige hogere afvoeren blijven ook in de aankomende dagen mogelijk. Deze hangen samen met het stuwbeheer in Wallonië. Door stuwmanipulaties kan de afvoer kortdurend (enkele uren) 150 m3/s hoger zijn.
Maatregelen stuw Lith
In verband met de storing bij stuw Lith heeft RWS de waterstand in het stuwpand Grave (deel van de Maas tussen Lith en Grave) verlaagd met ongeveer 40 cm. Op 18 november is de waterstand nog eens verlaagd, van 4.50 m +NAP naar 4.20 m +NAP. Dit zorgt ervoor dat er minder druk op de stuw komt te staan. Dit was nodig om de bodembescherming achter de stuw minder te belasten. Daarnaast zal RWS de stuw eerder weghalen (trekken) dan gewoonlijk, omdat er maar 2 in plaats van 3 openingen beschikbaar zijn voor de waterafvoer. De naastgelegen waterkrachtcentrale van Vattenfall is op de hoogte gebracht van de stuwbeschadiging.
Waterstand Maas
De schuiven in stuw Lith kunnen meer en minder open worden gezet om de waterstand te beïnvloeden. Dat heeft effect op het waterpeil. Een van de drie schuiven kan nu niet worden ingezet. RWS strijkt de stuwen als er veel water door de Maas stroomt. Het water krijgt zo vrij baan om naar zee te stromen. Er zijn afspraken gemaakt over bij welke waterstand dat gebeurt en in welke volgorde.
Effect scheepvaart
De scheepvaart heeft geen last van de verlagingen van het waterpeil. Maar normaal gesproken varen de schippers over de stuw als deze gestreken is. Dat kan nu niet. Zij moeten gebruik blijven maken van de sluizen. De stuw bij Lith zal in deze situatie gestreken worden bij een afvoer van ongeveer 900 m3/s. Dit is normaal gesproken bij een afvoer van ongeveer 1200 m3/s.
RWS onderzoekt nog de oorzaken van de beschadigingen. Het herstel van beide schuiven zal na de hoogwaterperiode plaatsvinden. Deze periode duurt normaal gesproken tot april 2024.
