Naar aanleiding van onderzoek van nieuwsplatform NH stelde SP-kamerlid Sandra Beckerman zowel in de Provinciale Staten als in de Tweede Kamer vragen over giftige lozingen, zowel direct als indirect, door bedrijven in het IJsselmeer. Beckerman wil weten welke maatregelen de minister zal nemen om dit probleem aan te pakken, zoals het correct rapporteren van lozingen en het adequaat actualiseren van vergunningen. Drinkwaterbedrijf PWN maakt zich ernstig zorgen, dat het IJsselmeer als een belangrijke bron gebruikt voor de Noord-Hollandse drinkwatervoorziening.
Uit een nieuwsartikel van NH blijkt dat drinkwaterbedrijf PWN steeds meer PFAS en andere giftige stoffen in het water van het IJsselmeer meten. Dit zou niet alleen komen doordat grote bedrijven vervuild afvalwater lozen, maar ook veel kleine industrieën zijn daar debet aan via indirecte lozingen. Ze vallen minder op, maar kunnen volgens Koen Zuurbier van PWN samen behoorlijk optellen, zegt hij in een nieuwsartikel van AT5. SP-kamerlid Sandra Beckerman stelt naar aanleiding van dit nieuws vijftien kamervragen over deze bedrijfslozingen op 21 november 2023. Op 28 november volgden vergelijkbare vragen van kamerlid Van Esch (PvdD) over het lozen van afvalwater op de Maas door het bedrijf Sitech in Geleen.
Gezondheidsschade
Grote bedrijven als Tata Steel staan al in de spotlights als het gaat om het lozen van vervuild afvalwater, maar de kleine industrie is nog onvolledig in beeld. Volgens Advocaat Bénédicte Ficq, bekend van aangiften tegen Tata Steel, Chemours en de tabaksindustrie, komen de indirecte lozingen op het IJsselmeer in de buurt van de gezondheidsschade veroorzaakt door bedrijven als Tata Steel en Chemours. Zij vindt dat de kleine bedrijven strafrechtelijk vervolgd moeten worden, is te lezen in het nieuwsartikel van AT5.
Indirecte lozingen
Beckerman vraagt zich ook af wat de mogelijkheden zijn om de problematiek van indirecte lozingen door kleine industrieën op de riolering aan te pakken. Een heikel punt uit het onderzoek van HH is dat onduidelijk is wie verantwoordelijk is voor indirecte lozingen. Zowel PWN, de provincie Noord-Holland als andere betrokken partijen geven aan dat kennis en kunde hierover zijn blijven liggen sinds het toezicht in 2010 van het waterschap naar de gemeente is overgedragen. De controle op de indirecte lozingen schiet zo tekort. Dat komt ook omdat het onderscheid tussen meldingsplicht en vergunningplicht niet eenduidig is.
Pilot ‘grip op indirecte lozingen’
Vorig jaar zijn de provincie en RWS daarom de pilot ‘Grip op indirecte lozingen’ gestart. De pilot heeft als doel om de indirecte lozingen aan te pakken bij de bron en de waterkwaliteit van het IJsselmeer te verbeteren. PWN werkt hieraan mee, in samenwerking met waterschap Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en de omgevingsdiensten van Noord-Holland, om meer inzicht te krijgen in de geloosde probleemstoffen op de riolering door Noord-Hollandse bedrijven. Vanaf 15 september 2023 lopen de bedrijfsbezoeken, waarbij drie omgevingsdiensten eerst 90 bedrijven gaan controleren. De proef richt zich vooral op bedrijven waar een verhoogde kans is op lozing van probleemstoffen die kunnen leiden tot verstoppingen of die bij de rioolwaterzuivering lastig te verwijderen zijn. Deze laatste stoffen vormen een risico voor de waterkwaliteit en het behalen van de doelen van de Europese Kaderrichtlijn Water. Resultaten van de proef volgen in het voorjaar van 2024.
Uitstel antwoorden
Minister Harbers laat met een uitstelbrief op 7 december weten dat de Kamervragen niet beantwoord kunnen worden binnen de gestelde termijn van 3 weken. “Doordat de vragen raakvlak hebben met verschillende beleidsterreinen en afstemming nodig is met externe partijen, is er meer tijd nodig om een goed afgewogen antwoord te geven op de vragen. De Kamer zal de beantwoording naar verwachting voorafgaand aan het Wetgevingsoverleg Water van 29 januari 2024 ontvangen.”
