In de Gildenwijk in Gorinchem worden woningen aangesloten op een warmtenet voor duurzame warmtevoorziening uit water, ofwel aquathermie. Voor het warmtenet wordt duurzame warmte gebruikt die op één plek wordt opgewekt. De warmte voor het warmtenet is afkomstig uit afvalwater, ofwel Thermische Energie uit Afvalwater (TEA) genoemd. Als er in een later stadium meer woningen zijn aangesloten, wordt straks ook het oppervlaktewater (TEO) gebruikt van het Kanaal van Steenenhoek.
Gorinchem laat zien dat het mogelijk is om een lokaal warmtenet te bouwen compleet met een lokale warmtebron. Bijzonder aan de situatie in Gorinchem is dat de warmte niet afkomstig is uit diepere aardlagen (geothermie) of uit de industrie (restwarmte), maar dat de warmte straks gewonnen wordt uit de waterzuiveringsinstallatie van Waterschap Rivierenland. De woningen in Gildenwijk zijn nu al aangesloten op het warmtenet, maar ontvangen hun warmte momenteel uit een tijdelijke warmtecentrale.
Gildenwijk
Starten met de Gildenwijk is een voor de hand liggende keuze. In de jaren 60/70 zijn hier veel (huur)woningen gebouwd waar veel energiewinst te behalen valt. Woningcorporatie Poort6 heeft al in de planning om deze woningen te renoveren en te verduurzamen. De Gildenwijk bestaat bovendien uit veel hoogbouw met een centrale verwarmingsinstallatie. Dat maakt ze geschikt om over te stappen op een warmtenet.
Duurzame warmte
Voor het warmtenet wordt duurzame warmte gebruikt uit zowel het oppervlaktewater als afvalwater. Het project start met TEA, Thermische Energie uit Afvalwater. Het rioolwaterzuiveringsbedrijf in Schelluinen van waterschap Rivierenland vangt het rioolwater uit de Gildenwijk op en zuivert dit. Uit dit gezuiverde rioolwater wordt warmte gehaald. Zo komt bijvoorbeeld douchewater terug als warmte in de woning. In een tweede fase wint het waterschap Thermische Energie uit Oppervlaktewater (TEO). Deze warmte wordt op termijn uit het water gehaald van het Kanaal van Steenenhoek. Om de warmte in de woningen te krijgen legt HVC in Gildenwijk een netwerk van ondergrondse warmteleidingen aan.
Elektriciteitsnet ontlast
Provinciebestuurder van provincie Zuid-Holland, Berend Potjer, is blij dat Gorinchem aan de slag is met de ontwikkeling van een warmtenet. ‘Warmtenetten kunnen niet overal, maar waar het kan is het meestal de beste oplossing om je huis te verwarmen. Het ontlast bovendien het elektriciteitsnet dat in Gorinchem aan zijn limiet zit. Extra voordeel is dat hiermee ook het geloosde afvalwater wordt gekoeld. Zo warmt de rivier minder op. Het is mooi dat gemeente, provincie, waterschap, woningbouwcoöperaties en HVC hier zo goed samenwerken en het dan ook voor elkaar krijgen.’
Warmtestation Gildenwijk
Om de warmte uit afval- of oppervlaktewater te kunnen halen is er een warmtestation nodig. Het plan is om deze te bouwen op de Bullekeslaan omdat de leidingen van rwzi Schelluinen vlak langs deze locatie lopen en omdat de locatie dicht bij het Kanaal van Steenenhoek ligt. In het warmtestation wordt met verschillende installaties de warmte geschikt gemaakt voor het warmtenet. Ongeveer 85% van deze warmte wordt gehaald uit het gezuiverde afvalwater, wat doorgaans genoeg is voor het warmtenet. Op hele koude dagen of als er extra vraag naar warmte is, zorgt een gasgestookte installatie voor extra warmte. Op 21 maart 2024 werd in Gorinchem het officiële startsein gegeven voor de bouw van het warmtestation. Dit station levert vanaf 2025 warmte die uit de waterzuivering is gewonnen aan de woningen in het Gildenrijk.
