In de Lekdijk bij Salmsteke is op 21 mei 2024 een kunststof filterscherm om piping tegen te gaan geplaatst. Het zogenoemde Prolock filterscherm, gemaakt van gerecyclede kunststof kozijnen, is duurzamer en minder milieubelastend dan een stalen damwand. Aannemer Mourik Infra B.V. ontwikkelde het product op basis van een kunststof damwand van partner Profextru.
Mourik Infra is ervan overtuigd dat het Prolock Filterscherm dé oplossing is tegen piping: duurzamer, minder overlast én goedkoper. Het fijnmazig filter laat water door, maar houdt fijn zand en andere gronddeeltjes tegen. Zo vindt er geen uitspoeling meer plaats. Met het nieuwe filterscherm wordt dijkversterking goedkoper en minder belastend voor het milieu.
Samen met Profextru en ingenieursbureau ABT ontwikkelde aannemer Mourik Infra het filterscherm op basis van een bestaand product Prolock dat gebruikt werd als kunststof damwand voor onder andere oeverbescherming. De doorontwikkeling gebeurde binnen het innovatiepartnerschap met Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR). Dat leidde tot de huidige geperforeerde variant van de kunststof damwand gevuld met filterzand: het Prolock Filterscherm.
Gerecyclede kunststof kozijnen
Het filterscherm is gemaakt van kunststof kozijnen en duurzamer en minder milieubelastend dan een stalen damwand, stellen de ontwikkelaars. Hierdoor is het scherm een stuk lichter dan een stalen damwand. Daardoor kunnen ook lichtere machines het scherm aanbrengen. Dat zorgt volgens Mourik Infra voor minder overlast en minder kans op schade. Na het aanbrengen is er niets meer te zien van het scherm, omdat deze helemaal onder de grond verdwijnt.
Piping
Bij piping neemt water wat onder de dijk doorstroomt de zanddeeltjes onder de dijk mee. Achter de dijk komt het water met de zanddeeltjes omhoog. Hierdoor ontstaat een kanaaltje (een ‘pipe’) onder de dijk en een wel aan de binnenzijde van de dijk. De dijk kan hierdoor verzwakken en uiteindelijk zelfs bezwijken.
Het kunststof filterscherm, dat alleen water doorlaat, gaat volgens de betrokken partijen het veelvoorkomend faalmechanisme piping tegen, zodat de zandlaag onder de dijk op zijn plek blijft. Volgens de aannemer kent piping twee traditionele oplossingen, een grote grondberm binnendijks of stalen damwanden in de dijk. Deze twee oplossingen hebben volgens Mourik Infra allebei nadelen. Naast omgevingsbezwaren speelt er ook een groot kostenaspect mee.
Geen microplastics
Na eerder onderzoek is volgens Mourik Infra aangetoond dat door toepassing van het scherm ook geen microplastics in de grond komen. Het scherm komt onder de grond. Daar is geen invloed van UV, geen erosie door water en wind en geen aantasting door zuurstof. Het kunststof materiaal loogt daarom niet uit in de bodem. Daarnaast is het scherm toekomstbestendig, omdat het bestand is tegen mogelijke waterstandsverhoging.
Samenwerkingen
Dankzij steun en financiering vanuit het Hoogwaterbeschermingsprogramma hebben vele partijen samengewerkt bij de ontwikkeling van het Prolock Filterscherm: deskundigen van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, innovatiepartner Mourik Infra, ingenieursbureau ABT en leverancier Profextru. Ook kennisinstituten waren bij de ontwikkeling betrokken.
