Rijkswaterstaat werkt aan de ontwikkeling van nieuwe perenboom-riffen in de Waddenzee. Hiermee bouwt de dienst voort op het project Waddenmozaïek, dat onderzoekt hoe van nature voorkomende ondergronden (substraten) kunnen bijdragen aan het herstel van onderwaternatuur in de Waddenzee. De resultaten van het project zijn veelbelovend en daarom volgt nu een doorontwikkeling.
Van nature kwamen er in de Waddenzee verschillende ondergronden voor, zoals schelpen, steen en hout. Op deze substraten groeien verschillende vormen van onderwaterleven, die weer een bron van voedsel en schuilplekken vormen voor vis. Door menselijke activiteiten komen er nu minder van deze substraten voor in de Waddenzee dan vroeger. Zo komt een omgevallen boom bijvoorbeeld niet meer via rivieren in de Waddenzee terecht, omdat deze door sluizen en dijken wordt tegenhouden of vanwege veiligheid al uit het water is gehaald. Het terugbrengen van deze natuurlijke ondergronden is een doelstelling vanuit de Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW). De plaatsing van de perenboom-riffen moet bijdragen aan het behalen van deze doelstelling.
Waddenmozaïek
Eerder plaatsten onderzoekers van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ), Rijksuniversiteit Groningen en de Universiteit Utrecht binnen het project Waddenmozaïek vier riffen onderwater in de Waddenzee. Elk rif bestaat uit acht constructies van perenbomen. Al na enkele maanden was er veel onderwaternatuur te ontdekken op de constructies, zoals mossels, zakpijpen en anemonen. Daarnaast was de hoeveelheid vis rond de riffen vijf keer hoger dan op het naastgelegen zand. Het veldwerk voor het project is nu afgerond, maar Rijkswaterstaat neemt het experiment over en breidt het verder uit. Daarmee blijft de ontwikkelde onderwaternatuur behouden en wordt er onderzocht hoe de riffen zich op langere termijn gedragen. Zo kan worden gekeken of er (nieuwe) soorten verschijnen of juist verdwijnen.
Stalen frames
De oorspronkelijke perenboom-riffen van het project Waddenmozaïek, drie meter hoog en gemaakt van gerooide fruitbomen, waren speciaal ontworpen voor een korte onderzoeksperiode. Rijkswaterstaat werkt nu aan een nieuwe serie riffen, waarbij de perenbomen worden vastgemaakt aan een stalen frame. De constructie is hierdoor sterker en gaat veel langer mee. De monitoring van aangroei op de perenbomen, die daarvoor boven water worden getakeld, zou met de stalen frames bovendien makkelijker en veiliger moeten worden. Daarnaast kunnen er op de nieuwe constructies bomen worden bijgeplaatst of vervangen en de frames kunnen worden hergebruikt.
Tekst loopt verder onder de foto
Naast de bestaande riffen
Er worden vier riffen, met opnieuw elk acht constructies, geplaatst aan het einde van de geulen in het Eierlandse gat, tussen Texel en Vlieland. Rijkswaterstaat plaatst de nieuwe riffen naast de bestaande van het project Waddenmozaïek. De riffen worden periodiek gemonitord. Zo kunnen de resultaten van de nieuwe riffen worden vergeleken met de oude riffen.
