Het UMCG in Groningen gebruikt drie grote betonnen reservoirs in kelders om regenwater op te vangen. Het ziekenhuis kan hiermee naar verwachting op jaarbasis gemiddeld zo’n dertig miljoen liter water opvangen en gebruiken voor toiletspoeling in een niet-medische omgeving en voor koeltorens- en machines. Het eerste reservoir is klaar, de tweede en derde volgen in 2025 en 2028.
Het UMCG gebruikt zo’n 200 miljoen liter water per jaar als drinkwater en voor de afwas, maar ook om apparatuur en ruimtes te koelen, via koeltorens- en machines. Deze zijn goed voor zo’n vijftien procent van het totale waterverbruik van het UMCG. Het ziekenhuis doseert de biocide Kalcool B335 in het koelwater, waarvan een deel verdampt en een deel na indikking wordt gespuid.
38 miljoen liter regenwater
“We hebben als UMCG een dakoppervlak van 38.065 m². Als ik met de cijfers van 2023 reken – een nat jaar – dan valt er ruim 38 miljoen liter regenwater op ons dak”, zegt hij in een bericht op de site van het ziekenhuis.
“Met de hoeveelheid regen van een droog jaar, zoals 2018, vangen we nog steeds zo’n 23,5 miljoen liter regenwater op. Het is een grove rekensom, verdamping heb ik bijvoorbeeld nog niet meegenomen, maar met deze hoeveelheden regenwater kunnen we straks zo’n tien tot vijftien procent besparen op ons drinkwatergebruik.”
Buizen naar kelder
Het regenwater loopt vanaf het dak via buizen naar de kelders van het UMCG. Daar is eerder dit jaar een eerste ruimte geschikt gemaakt als reservoir voor in totaal 110 m³ water. Volgend jaar en in 2028 volgen nog twee ruimtes, van 90 en 200 m³.
Daarmee heeft het UMCG straks drie reservoirs met een totale capaciteit van 400 m³ regenwater. Geen enkel ander ziekenhuis heeft zo’n grote wateropslag in eigen huis, denkt Alblas. “Ons geluk is dat we deze ruimtes al hadden: er hoeft bouwkundig weinig te gebeuren om ze klaar te maken voor wateropvang. Grote tanks of reservoirs bouwen voor wateropvang is erg kostbaar.”
Koeltorens
Het eerste reservoir is een verdiepte kelder, waar eerst een koelmachine stond die nu vervangen is door een nieuwe machine. Ook de andere twee reservoirs zijn kelderruimtes die straks vrijkomen omdat het ziekenhuis machines gaat vervangen. “Ik verwacht dat we al het water dat we gaan opvangen, kunnen gebruiken voor de koeltorens. Maar andere toepassingen zijn ook mogelijk.” Het meest voor de hand ligt toiletspoeling in een niet-medische omgeving, laat de woordvoerder van het UCMG weten.
Twintig procent minder water
Als de reservoirs in 2028 allemaal in gebruik zijn, zet het UMCG een flinke stap richting het behalen van de doelen zoals vastgesteld in het Nationaal Plan van Aanpak Drinkwaterbesparing: grootverbruikers als het UMCG moeten in 2035 jaarlijks twintig procent minder water verbruiken dan in de periode 2016-2019.
“Maar we doen nog meer’, vertelt Alblas. “Zo kijken we kritisch naar het aantal tappunten in het UMCG. Het beste is om zo min mogelijk kranen te hebben die zo goed mogelijk gebruikt worden. Dit voorkomt dat je ongebruikte punten moet spoelen vanwege legionella- en infectiepreventie. Ook kijken we bij de aanschaf van nieuwe apparaten hoe waterefficiënt ze zijn.”
WC’s doorspoelen
Mogelijk zijn er in de toekomst nog meer plekken waar regenwater kan worden opgevangen: er wordt veel gebouwd op het UMCG-terrein. In het nieuwe onderwijsgebouw, het Anda Kerkhoven Centre, komen twee reservoirs van 20 m³ om regenwater op te vangen. Dit water gaat gebruikt worden om de wc’s door te spoelen. Het besparen op het waterverbruik is onderdeel van de doelen die het UMCG heeft om in 2035 circulair en klimaatneutraal te zijn.
Koplopers
Het UCMG is niet het enige ziekenhuis dat met regenwateropvang bezig is. Zo onderzoekt het Medisch Centrum Leeuwarden op welke manieren het regenwater kan hergebruiken. Dit doet het ziekenhuis samen met studenten van Wetsus en het Centrum of Expertise Water Technology (CEW), blijkt uit een artikel in het magazine van het ziekenhuis. Het MCL is lid van de Koplopersgroep ziekenhuizen: een groep van ziekenhuizen die samen met Vitens bezig zijn met waterbesparing
