De Nieuwe Sluis in Terneuzen is op 11 oktober geopend door koning Willem-Alexander en koning Filip van België. Na zeven jaar bouwen en 1,2 miljard euro is nu ook de haven van Gent voor de grootste zeeschepen beschikbaar. Bovendien hoeven binnenschippers minder lang te wachten. En een zoutdrempel de sluis beschermt de haven tegen de invloed van de getijden van de Noordzee.
Het bulkschip ‘Bregaglia’ was vrijdag 11 oktober het eerste megaschip dat gebruikmaakte van de Nieuwe Sluis in Terneuzen. Het schip verliet de nieuwe zeesluis na de officiële openingshandeling van de twee vorsten.
Betere toegang
De sluis is geschikt voor megaschepen met een breedte van 49 meter, een lengte van 366 meter en een diepgang van 14,5 meter. Het waterbouwkundige hoogstandje zorgt voor een betere toegang en een snellere doorstroming voor scheepvaart vanaf de Westerschelde naar het Kanaal van Gent naar Terneuzen en verder.
Verzilting voorkomen
Om verzilting van het kanaal Gent-Terneuzen te voorkomen, bevat de Nieuwe Sluis onder andere een zoutdrempel.
Het zoete kanaalwater en het zoute Westerscheldewater moeten immers zoveel mogelijk gescheiden blijven vanwege de natuur, landbouw en industrie.
Economische activiteiten
Ook de capaciteit van de Noordzeesluizen neemt toe: er kunnen meer schepen tegelijk door de drie sluizen, waardoor de wachttijd voor zeevaart en binnenvaartschepen afneemt. Dat is volgens North Sea Port goed voor nieuwe economische activiteiten in zowel de Zeeuws-Vlaamse als de Vlaamse regio en een betere benutting van het economisch potentieel van de Kanaalzone in beide regio’s.
Arbeidsmigranten
De eerste bouwactiviteiten startten in 2017. Soms waren er 700 man tegelijkertijd aan het werk, van meer dan 20 verschillende nationaliteiten, meldt Rijkswaterstaat.Tijdens de recente Waterbouwdag gaf Wilbur van Beijnen, technisch manager bij Rijkswaterstaat, aan dat het om 37 nationaliteiten ging. Het materiaal kwam van over heel de wereld.
Zo komen er afmeerpalen uit Duitsland, hout en beplatingsmateriaal uit Spanje, en damwanden en buispalen uit Luxemburg en Turkije. In Nederland zijn onder meer twee betonnen bodemroosters gemaakt, die het water in de sluis omhoog en omlaag moeten brengen. Sluisdeuren, bruggen en rioolschuiven kwamen uit China.
De sluisdeuren zijn 58 meter lang, 25 meter hoog en negen meter breed. De bruggen zijn 84 meter lang en 18 meter breed.
Het bouwproces duurde twee jaar langer dan verwacht. ‘Het was een complex proces’, zegt Freddy Aerts van het Vlaams Departement voor Mobiliteit en Openbare Werken (MOW) in De Tijd, die als voorzitter van de stuurgroep het project overzag.
Vertraging
De covidcrisis zorgde voor vertraging, evenals de strengere pfas-regels in Nederland. Omdat de haven voortdurend bereikbaar moest blijven, moest ook een tijdelijk nieuw kanaal gegraven worden. Zeevaart, binnenvaart en landverkeer moesten kunnen blijven doorgaan. Dat maakte het project volgens hem een stuk ingewikkelder – en duurder – dan bijvoorbeeld de Antwerpse Kieldrechtsluis, sinds 2016 de grootste sluis ter wereld.
Diep als flatgebouw
De Nieuwe Sluis is even groot als vier tot vijf voetbalvelden. En zo diep dat er een flatgebouw van vijf verdiepingen in zou passen. Waarom zo diep als een schip maximaal 14,5 m diepgang heeft?
Dat heeft volgens Rijkswaterstaat alles te maken met het verschil tussen hoog- en laagwater. Dat is zo’n vijf meter. Voorheen konden sommige schepen alleen bij hoogwater door de Westsluis, nu kunnen ze onafhankelijk van het getij naar binnen, door de Nieuwe Sluis.
Samenwerkingsverband
De Nieuwe Sluis is gebouwd in opdracht van de Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie (VNSC), een samenwerkingsverband van het Nederlandse ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en het Vlaamse Departement Mobiliteit en Openbare Werken. De Belgen betaalden tweederde van de 1,2 miljard euro.