Het Groeiplan Watertechnologie kreeg bij de officiële start meteen een nieuwe naam: Uppwater. Tien jaar lang gaan kennisinstellingen, overheden en bedrijven de ontwikkeling van nieuwe watertechnologie stroomlijnen, om de tijd tussen een goed idee en een succesvolle marktintroductie te verkorten. Snel volgt de aanbesteding van een eerste serie demonstratieprojecten en in januari start de inschrijving voor twee nieuwe subsidieregelingen.
Na drie jaar voorbereiding is op 17 oktober het Groeiplan Watertechnologie officieel van start gegaan. Bij gelegenheid van de feestelijke bijeenkomst in het waterschapshuis van Vechtromen in Almelo, benadrukte voorzitter Anne-Marie Spierings vooral de ambitie om de vele mkb-bedrijven in de sector te steunen bij het vinden van hun eerste afnemers. In Nederland, maar zeker ook in het buitenland. Het programma is een samenwerking tussen kennisinstellingen, overheden en bedrijfsleven met een totaalbudget van 340 miljoen euro voor de komende tien jaar. Het Rijk geeft vanuit het Nationaal Groeifonds een eenmalige financiële ondersteuning van 135 miljoen euro. Volgens Spierings moet het programma veel extra werkgelegenheid en extra omzet opleveren. En veel nieuwe oplossingen brengen voor Nederlandse waterproblemen.
Heel wendbaar
Volgens Spierings kenmerkt de watertechsector zich door de vele kleine bedrijven. “Die zijn heel wendbaar en die kunnen heel snel nieuwe technieken ontwikkelen. Maar het internationaliseren is lastig. Water is een internationaal vraagstuk, dus de wereldmarkt is groot. Daarom willen wij als Uppwater de mkb-bedrijven helpen sneller die weg naar het buitenland te vinden. Je hebt goede referenties nodig om overtuigend te kunnen zijn”, aldus Spierings.
Erkenning
De officiële lancering heeft even op zich laten wachten, omdat het nieuwe kabinet niet verder wil met het Nationaal Groeifonds en er eerst zekerheid moest komen of de financiële toezeggingen van het vorige kabinet gehandhaafd zouden blijven. Dat het Rijk aan het programma deelneemt, is volgens Spierings een erkenning van de watertechnologiesector.
Snel resultaat
Het hoofddoel van Uppwater is de versterking van het bestaande watertechnologienetwerk, zodat de tijd tussen de eerste labproeven en de eerste fullscale-referentie aanzienlijk korter wordt. Hierdoor kunnen nijpende waterproblemen sneller worden opgelost. Als voorbeeld noemde Spierings het leveren van drinkwater in nieuwe woonwijken. Uppwater haakt aan bij bestaande inactieven, zoals het TKI Watertechnologie, dus Spierings verwacht dat Uppwater nu snel resultaten kan laten zien.
Eerste klant
Het Uppwater-programma is langs verschillende lijnen georganiseerd. Zo zijn er de vier fases van de ontwikkeling van een innovatieve waterbehandelingstechnologie: van idee via eerste pilot en eerste demonstratie-installatie naar de eerste buitenlandse verkoop. Het programma richt zich op de hele keten, maar geeft per fase andere ondersteuning. Bij onderzoek en export gaat het om bestaande generieke ondersteuning. Voor het testen en het bouwen van de eerste fullscale-installatie komen er twee nieuwe subsidieregelingen. Consortia van watertechbedrijven en integrale installatiebouwers kunnen daarvan gebruikmaken. De eerste inschrijving staat gepland voor begin 2025. In 2029 volgt een herhaling.
Demonstratieprojecten
De uitvoering van demonstratieprojecten gaat in Uppwater een centrale plek krijgen. Op de bijeenkomst in Almelo werden al tien demoprojecten aangekondigd die binnenkort zullen worden aanbesteed. Het gaat over veelbelovende technieken, zoals het nazuiveren van rwzi-effluent met een biologisch actiefkoolfilter, het terugwinnen van stikstof uit afvalwater, stikstofverwijdering met ionenwisselaars en fosfaatadsorptie met ijzeroxide.
Specifieke versnellingen
Programmadirecteur Heleen Sombekke lichtte toe dat Uppwater gekozen heeft voor versnelde opschaling op vijf specifieke gebieden. De gebieden zijn watertechnologie 4.0 voor rwzi’s, alternatieve bronnen voor de watervoorziening, circulariteit met de terugwinning van grondstoffen en energie, decentrale waterbehandeling en ten slotte de digitalisering van zuiveringsprocessen. Deze gebieden zijn volgens Sombekke gekozen omdat die een grote potentie hebben, als de Nederlandse watertechnologie daar met goede referentieprojecten kan komen. Uppwater biedt volgens Sombekke de mogelijkheid om bij de afnemers de risico’s te verminderen die een innovatieve techniek nu eenmaal met zich meebrengt.
Initiatief
Uppwater, voorheen het Groeiplan Watertechnologie, brengt zo’n 600 partijen bij elkaar: circa 500 bedrijven waarvan ruim 90 procent mkb, onderzoeksinstellingen, waterschappen, drinkwaterbedrijven, regionale ontwikkelingsmaatschappijen, provincies, gemeenten en enkele ngo’s. Initiatiefnemers van Uppwater zijn:
● Wetsus, met een bijzondere omgeving voor de ontwikkeling van kansrijke innovatieve watertechnologie.
● KWR, voor de ontwikkeling van kennis om de stedelijke omgeving slim met water om te gaan.
● STOWA, dat regionale waterbeheerders ondersteunt bij de uitvoering van hun taken, zoals het extra zuiveren van rioolafvalwater en het verhogen van de kwaliteit van het oppervlaktewater.
● Samenwerkende waterschappen Oost-Nederland: Vechtstromen, Zuiderzeeland, Drents Overijsselse Delta, Rijn en IJssel en Vallei en Veluwe.
● Water Alliance, dat watertechbedrijven ondersteuning geeft bij hun exportactiviteiten.
● TKI Watertechnologie, dat technologieleveranciers en watergebruikers ondersteunt met concrete pilots.
Meer informatie is te vinden op de nieuwe website van Uppwater.
 gaan kennisinstellingen, overheden en bedrijven de ontwikkeling van nieuwe watertechnologie stroomlijnen.){kind=link}