Slechts één vraag over de Kaderrichtlijn Water kreeg de beoogde Eurocommissaris Water, de Zweedse Jessika Roswall, tijdens haar hoorzitting in het Europarlement. De aandacht ging tijdens die hoorzitting vooral uit naar een ander heet hangijzer in haar portefeuille: de Europese strategie voor waterbestendigheid.
“Hoe gaat u ervoor zorgen dat de Europese Commissie zich concentreert op het handhaven van hoge normen op het gebied van waterbescherming en het waarborgen van de handhaving van de Kaderrichtlijn Water?” Dat vroeg de Deense Europarlementariër Per Clausen (Linkse Fractie) tijdens de hoorzitting op 5 november. “Gaat u de nodige stappen ondernemen om ervoor te zorgen dat de lidstaten de deadline van 2027 halen en tegen het einde van dit jaar goed gedocumenteerde maatregelen hebben geïmplementeerd om een goede ecologische toestand te bereiken? En welke middelen gaat u gebruiken?”
Bestaande wetgeving
“U stelt een zeer belangrijke vraag, omdat we al veel bestaande wetgeving hebben, die vrij oud is als het gaat om water, en we weten dat de meeste lidstaten de doelen niet halen”, antwoordde de beoogde Eurocommissaris. “Ik zal ervoor zorgen dat de wetgeving effectief wordt geïmplementeerd. Ik geloof dat we moeten benchmarken en standpunten moeten uitwisselen tussen lidstaten. Maar ik zou absoluut harder werken aan de implementatie van de bestaande wetgeving, de KRW.”
Geld en samenwerking
Toch zitten er nog wat haken en ogen aan, zo bleek uit het vervolg van haar betoog: “We moeten ook de financiering vinden wanneer het gaat om de benodigde infrastructuur. We moeten de technologische en innovatieve krachten gebruiken die er zijn, we moeten het geld in het Cohesiefonds gebruiken. We moeten het geld vinden in het meerjarig financieel kader. Maar ik moet ook nauw samenwerken met lidstaten, om ervoor te zorgen dat we onze doelen bereiken. Omdat dit niet alleen belangrijk is voor de natuur, maar ook voor de gezondheid van mensen. Dus ik zal daar bovenop gaan zitten!”
Water Resilience Initiative
Daarmee was binnen enkele minuten alles over de KRW gezegd. Op watergebied ging de hoorzitting vooral over het ‘Water Resilience Initiative’, waarvan Roswall de nieuwe kartrekker moet gaan worden. In februari van dit jaar oogstte de Europese Commissie nog veel boze reacties toen ze dit initiatief voor waterbestendigheid van haar agenda haalde. Daar lijkt het nu toch weer op teruggekeerd.
Voorsprong Europese waterindustrie
De Europese strategie voor waterbestendigheid zal volgens Roswall als algemene doelstelling hebben de waterkwaliteit en -kwantiteit in de EU en daarbuiten in stand te houden, de concurrerende innovatieve voorsprong van de Europese waterindustrie te versterken en de onderliggende oorzaken van waterproblemen, waaronder verontreiniging, schaarste en de gevolgen van de klimaatverandering, aan te pakken.
Bron tot zee
“Waterbeheer is een van de grootste uitdagingen waar we voor staan”, stelde zij. “Overstromingen en droogtes worden de nieuwe norm, zoals blijkt uit de tragische gebeurtenis in Spanje. Met het initiatief voor waterbestendigheid zullen we een bron-tot-zee-benadering hanteren en de zeer uiteenlopende uitdagingen in onze regio’s en sectoren in ogenschouw nemen. Ik zal ook toegang tot schoon water voor iedereen onderdeel maken van onze agenda voor een rechtvaardige watertransitie.”
Wopke Hoekstra
“De Europese strategie zal een aanvulling vormen op het nieuwe Europees klimaataanpassingsplan, het Europees mechanisme voor civiele defensie en het Europees oceaanpact”, vervolgde zij. Ze gaf aan nauw te willen samenwerken met andere commissarissen, onder wie de Nederlander Wopke Hoekstra, “om te zorgen voor een consistente aanpak in al onze watergerelateerde initiatieven”.
Nieuwe schone technologieën
De Portugese Europarlementariër Lídia Pereira (PPE) wees Roswall op de situatie op het Iberisch schiereiland, waar de dreiging van droogte en overstromingen volgens haar voortdurend aanwezig is. “Ik zou u dus willen vragen: hoe kunnen nieuwe schone technologieën worden ingezet om een veerkrachtigere waterstrategie in heel Europa te ontwikkelen? En wat bent u van plan te doen om voorwaarden te scheppen voor de ontwikkeling van deze oplossingen, bijvoorbeeld op het gebied van innovatie, financiering en overheidsopdrachten?”
Opschalen
In haar antwoord op de vraag van Pereira gaf Roswall aan dat Europa in feite al beschikt over veel geschikte technologie, maar dat die wel moet worden opgeschaald: “Het Europese initiatief voor waterbestendigheid zal worden opgebouwd met een belangrijke focus op schone en circulaire technologieën. Dat betekent inzetten op waterhergebruik, op toepassing van geavanceerde waterbehandelingssystemen, en het gebruik van op de natuur gebaseerde oplossingen. Ik weet dat we in Europa koploper zijn als het gaat om innovaties in circulaire watertechnieken. Het probleem is misschien dat we ze niet hebben gemainstreamd. We hebben de benodigde schaal nog niet bereikt. Dat is dus een mogelijkheid, een kans waarop we moeten voortbouwen.”
REACH en PFAS
De beoogde Eurocommissaris kondigde ook aan dat ze van plan is om te werken aan een herziening van de EU-wetgeving inzake chemische stoffen (REACH), met een nieuw pakket voor de chemische industrie dat in 2025 moet worden gepresenteerd. En ze gaf aan ook PFAS te willen aanpakken, om de blootstelling van mens en milieu aan deze schadelijke chemicaliën te verminderen. Onderdeel van die aanpak wordt een verbod op het gebruik van PFAS in consumentenproducten.
