De Europese milieuorganisaties, verenigd in het European Environmental Bureau (EEB), manen het Europarlement om haast te maken met het toevoegen van PFAS aan de lijst van prioritaire verontreinigende stoffen die vallen onder de KRW. De noodzakelijke update van die lijst is al meer dan twee jaar geleden voorgesteld door de Europese Commissie.
Deze week gaf de milieucommissie van het Europees Parlement groen licht om trialoogonderhandelingen te starten over de actualisering van de EU-normen voor waterverontreiniging. Een trialoog is een informeel interinstitutioneel overleg met vertegenwoordigers van het Europees Parlement, de Raad van de Europese Unie en de Europese Commissie. Sara Johansson, senior policy officer bij het EEB: “Met de stemming van deze week komt de langverwachte goedkeuring van bijgewerkte EU-normen voor waterverontreiniging een stap dichterbij. Nu zijn alle ogen gericht op het Poolse voorzitterschap om de trialoogonderhandelingen af te ronden. En op de lidstaten om zich te committeren aan het nemen van maatregelen tegen PFAS, farmaceutische stoffen en pesticiden om de emissies, lozingen en verliezen van deze schadelijke stoffen in de volgende stroomgebiedbeheerplannen te beperken.”
Voorgestelde update
Meer dan twee jaar geleden stelde de Europese Commissie voor om de lijst met prioritaire verontreinigende stoffen die vallen onder de Kaderrichtlijn Water (KRW), bij te werken. De voorgestelde update omvat verschillende stoffen waarvan bekend is dat ze zorgwekkend zijn, zoals PFAS, glyfosaat en diverse farmaceutische producten. Het Commissievoorstel kwam echter in een laat stadium en voldeed het niet aan de wettelijk verplichte zesjaarlijkse herzieningscyclus.
Uitstel
“De vooruitgang op dit kritieke punt is achtergebleven bij andere milieuprioriteiten”, stelt het EEB. “Zo zijn bijvoorbeeld de bijbehorende voorstellen over stedelijk afvalwater en luchtkwaliteit, die op dezelfde dag werden ingediend, aangenomen. Daarentegen werd het dossier over waterverontreiniging inactief onder het Zweedse voorzitterschap van de EU-Raad en raakte het verder vast toen de ENVI-commissie van het Europees Parlement haar akkoord om door te gaan met trialogen tot vandaag uitstelde. Als gevolg hiervan is het onwaarschijnlijk dat de onderhandelingen om de tekst af te ronden, vóór januari volgend jaar zullen beginnen.”
Stroomgebiedbeheerplannen
Deze vertragingen zijn niet zonder gevolgen, zegt het EEB. De lidstaten moeten binnenkort namelijk hun volgende stroomgebiedbeheerplannen (SGBP’s) voor de periode 2028-2033 vast gaan stellen. In de SGBP’s kunnen lidstaten veel doen om de emissies, lozingen en verliezen te beperken, zoals het aanscherpen van lozingsvergunningen of het invoeren van nationale verboden op prioritaire stoffen zoals PFAS-bevattende pesticiden. Als maatregelen voor nieuwe verontreinigende stoffen dus niet in deze SGBP’s worden opgenomen, wordt de bestrijding van chemische vervuiling van oppervlaktewateren een stuk lastiger. “Zonder deze updates lopen de plannen het risico lege hulzen te worden die de Europese wateren niet beschermen.”
Pools voorzitterschap
Het EEB heeft zijn hoop nu gevestigd op het Poolse voorzitterschap van de EU-Raad. Polen neemt op 1 januari de voorzittershamer over van Hongarije. “We verwachten van het Poolse voorzitterschap dat het de trialogen gaat leiden en, terwijl de bestaande milieuwaarborgen worden gehandhaafd, ervoor zorgt dat er vóór de zomer een akkoord wordt bereikt, zodat de lidstaten tijd hebben om maatregelen op te nemen met betrekking tot de nieuwe waterverontreinigende stoffen in de volgende SGBP’s voor de periode 2028 tot 2033”, aldus het EEB.
