“Nederland is gevormd door de zee. Hoog tijd dat we niet meer óver maar mét de zee gaan praten”, stelt schrijfster Arita Baaijens in haar nieuwe boek ‘In gesprek met de Noordzee’. Ze wil het debat openbreken over onze omgang met (water)natuur. Naar aanleiding van het boek wordt binnenkort ook een thema-avond georganiseerd in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam.
Het nieuwe boek van Arita Baaijens verschijnt 23 januari bij Uitgeverij Atlas Contact. Op haar reizen ervaarde Baaijens dat in andere culturen de stem van bossen, bergen en rivieren zeer serieus wordt genomen. Waarom in Nederland dan niet, vroeg zij zich af. “Het voortdurend knechten van land en zee zit in de Nederlandse genen. Baggeren, rechttrekken wat krom is en windmolenparken uitstrooien over zee; we doen wat ons goeddunkt zonder de zee of het land ooit iets te vragen of te bedanken”, aldus Baaijens. Die ‘bazige’ houding ten opzichte van de natuur heeft haar altijd verbaasd.
Idee is niet nieuw
In haar nieuwe boek neemt Baaijens een duik in het diepe en onderzoekt ze wat meestal over het hoofd wordt gezien. Wat wil het wier? Wat wil de oester? Ze broedt op een plan om de Noordzee bestuurskamers binnen te loodsen waar men uitsluitend over, maar nooit mét de zee praat. Dat idee is natuurlijk niet geheel nieuw. In 2017 gaf Nieuw-Zeeland de rivier Whanganui al de juridische status van een rechtspersoon. Dichter bij huis: in Nederland ‘sprak’ de IJssel al eens een woordje mee in de gemeenteraad van Zwolle. En onlangs diende de fractie van Water Natuurlijk in het algemeen bestuur van Waterschap De Dommel een initiatiefvoorstel in om de mogelijkheden te onderzoeken om van de rivier de Dommel een rechtspersoon te maken. Zelfs de Noordzee is niet zo onderdanig als veel mensen denken: in 2018 is de Ambassade van de Noordzee opgericht aan het Lange Voorhout 19 te Den Haag. Uitgangspunt van deze bijzondere ambassade: de zee is van zichzelf.
Internationale erkenning
Arita Baaijens is bioloog, schrijver en ontdekkingsreiziger. Ze onderzoekt de relatie tussen mens en natuur en publiceerde daarover meerdere boeken, waaronder ‘Een regen van eeuwig vuur’ en ‘Zoektocht naar het paradijs’. Ze ontving internationale erkenning en prijzen voor haar grensverleggende projecten op het snijvlak van wetenschap, literatuur, natuur en technologie.
Thema-avond
Op dinsdag 11 februari organiseert het Amsterdamse debatcentrum Pakhuis de Zwijger een thema-avond over de ideeën van Baaijens. Met ontwerpers, onderzoekers, bestuurders en bezoekers wordt daar een toekomst verbeeld waarin de levende zee als gesprekspartner meepraat over haar toekomst. Stel dat we de zee voortaan raadplegen: Hoe zouden we luisteren naar de zee? Hoe zou beleid er dan uitzien? En welke (economische) beslissingen zouden we (niet) nemen? Naast de auteur leveren de volgende mensen een bijdrage aan de thema-avond: Fides Lapidaire (social designer & producent Holy Shit, Stichting Rondgang), Mohammed Benzakour (schrijver, socioloog, visser), Ziega van den Berk (landschapsontwerper MUST & onderzoeker Ambassade van de Noordzee), Loes Lune (muzikant, interdisciplinair kunstenaar en makend onderzoeker) en Alexander Oey (documentairemaker). De toegang is gratis, maar een reservering via de website van Pakhuis de Zwijger is verplicht.
