De Duitse milieuorganisatie Bund heeft de afvalwaterwaarden van Chempark Leverkusen geëvalueerd. Uit die evaluatie bleek dat vorig jaar de hoeveelheid PFAS in de afvalwaterlozingen van het Chempark soms wel tien keer hoger was dan de toegestane PFAS-richtlijnwaarden in Noordrijn-Westfalen.
De grootste fabrikant van PFAS in Chempark Leverkusen was Lanxess, dat de productie ongeveer een jaar geleden zou hebben gestopt. Desondanks liggen de PFAS-concentraties nog steeds ruim boven de referentiewaarde. “De hoge waarden zijn onaanvaardbaar”, zegt Paul Kröfges, de waterexpert van milieuorganisatie Bund. “De Rijn levert drinkwater voor vele miljoenen mensen. De hoge PFAS-belasting uit Chempark Leverkusen moet eindelijk een halt worden toegeroepen!”
Nog geen overheidsingrijpen
Als de referentiewaarde wordt overschreden, zou volgens de richtlijnen van de deelstaatregering van Noordrijn-Westfalen de oorzaak moeten worden vastgesteld en zouden er vervolgens ‘tegenmaatregelen’ worden genomen. Volgens Kröfges is daarvan nog geen sprake. De districtsregering van Keulen is verantwoordelijk voor het toezicht op de afvalwaterlozingen. In een schriftelijke verklaring verwijst deze naar de productiestop bij Lanxess. Daarmee zou een belangrijke vervuiler zijn geëlimineerd. ‘Verdere maatregelen om PFAS te verminderen zullen door de exploitant worden ontwikkeld en geïmplementeerd in overleg met de districtsregering van Keulen’, staat ook te lezen in de verklaring.
Geen verklaring voor hoge waarden
Waar de nog steeds hoge PFAS-waarden in het afvalwater van de rioolwaterzuiveringsinstallatie van Bürrig vandaan komen, maakt het districtsbestuur niet bekend. De Chempark-uitbater Currenta legt schriftelijk uit: ‘De lozing van afvalwater uit het Chempark is goedgekeurd en wordt gecontroleerd door de autoriteiten.’ Het is nu de taak van de Keulse districtsregering om ervoor te zorgen dat de referentiewaarden voor PFAS in het afvalwater van het Chempark worden nageleefd.
Nederlandse brandbrief
Afgelopen zomer mat RIWA-Rijn bij Lobith PFAS-concentraties die drie- tot viermaal hoger lagen dan de richtwaarde die het RIVM aangeeft voor drinkwater. De Nederlandse drinkwaterbedrijven die afhankelijk zijn van Rijnwater, stuurden daarom op 30 augustus 2024 een gezamenlijke brief aan de Duitse milieuminister Steffi Lemke. De Rijnwaterbedrijven herinnerden haar aan de vele internationale afspraken die er zijn gemaakt over de kwaliteit van het Rijnwater. En ze vroegen haar om industriële lozers te houden aan strengere PFAS-eisen. De Nederlandse drinkwaterbedrijven beriepen zich op internationale regels en afspraken over de waterkwaliteit in de Rijn, zoals de Kaderrichtlijn Water, het Rijnverdrag en het Europese rivieren memorandum.
Verbod
In Brussel wordt momenteel gewerkt aan een PFAS-verbod. De verwachting is dat de Europese Commissie in 2025 een definitief voorstel voor zo’n verbod voorlegt voor besluitvorming door de lidstaten. In dat voorstel zijn dan ook overgangstermijnen opgenomen, zodat bedrijven voldoende tijd hebben om hun productieproces volledig PFAS-loos te maken.
