Tussen kerst en nieuwjaar komt er, zowel over de Rijn als de Maas, een hoogwatergolf naar Nederland. In de stroomgebieden van beide rivieren valt de komende dagen namelijk veel neerslag. Voor de Rijn wordt rekening gehouden met een waterstand tussen de 13,75 en 14,5 m. De afvoer daarbij bedraagt tussen de 6500 en 7500 m3 per seconde. Een dergelijke hoogwatergolf treedt in Nederland gemiddeld eens in de twee tot drie jaar op.
Afgelopen weekend passeerde in de Rijn de tweede hoogwatergolf van het winterseizoen, met bij Lobith een stand van circa 13,35 m +NAP. Het peil is nu weer aan het dalen en zal vrijdag 22 december waarschijnlijk iets onder de 12 m zijn. “Vanaf dan zet een nieuwe stijging in en zal de 13 m +NAP weer bereikt worden op 24 of 25 december”, meldt Rijkswaterstaat. “Daarna lijken de waterstanden nog even te blijven stijgen en komt zelfs 15 m +NAP (kleurcode oranje) in beeld.” Rijkswaterstaat wijst er wel op dat de onzekerheid in de voorspellingen nog erg groot is.
Tekst loopt door onder de grafiek
Maasafvoer
Diezelfde onzekerheid geldt voor de voorspellingen van de Maasafvoer. Afgelopen week is de afvoer van de Maas gedaald van circa 750 m3/s naar waarden beneden de 500 m3/s. Vanaf woensdag 20 december zet echter een nieuwe stijging in, als gevolg van de neerslag die in het al verzadigde gebied valt. Het is volgens Rijkswaterstaat goed mogelijk dat rond de kerstdagen de 800 m3/s overschreden wordt (code groen). Een overschrijding van de 1500 m3/s (code geel) noemt Rijkswaterstaat “niet waarschijnlijk”.
Misschien toch 1500 m3/s?
Alphons van Winden kwam eerder deze week op zijn website Waterpeilen.nl toch tot iets hogere verwachtingen, al houdt ook hij een flinke slag om de arm met betrekking tot de zekerheid van de voorspellingen. Tot donderdag 21 december zal volgens Van Winden de Maasafvoer nog niet of nauwelijks tot boven de 500 m3/s stijgen. “De donderdag en vrijdag verlopen al veel natter in het stroomgebied en de afvoer kan er op zaterdag 23 december daarom al stijgen tot 1000 m3/s”, schrijft Van Winden. “Zoals het er nu naar uitziet valt de meeste regen op zaterdag 23 en zondag 24 december en als dat uitkomt dan zou de afvoer op eerste kerstdag kunnen stijgen tot mogelijk 1500 m3/s. Dit is echter nog maar in allereerste ruwe schatting en in de loop van de week zal meer duidelijk worden over hoeveel neerslag er precies gaat vallen en later in de week is er wat meer te zeggen over hoe hoog de afvoer dan kan komen.”
IJsselmeergebied
De meerpeilen van het IJsselmeer, Markermeer en Veluwerandmeren zijn aanhoudend hoog. De komende periode stijgen deze peilen door een combinatie van neerslag, aanvoer van de IJssel en Vecht, uitslag van boezemwater en beperkte spuimogelijkheden richting de Waddenzee. Woensdag 20 december zorgt een westnoordwestelijke wind van 6 Bft al voor enige verhoogde waterstanden in de IJssel-Vechtdelta. Vervolgens neemt de wind wat af, om in de loop van donderdag 21 december weer toe te nemen. Een grootschalig lagedrukgebied zorgt vervolgens in ieder geval tot zaterdag 23 december met een meest noordwestelijke wind 7 tot 8 Bft tot hoge waterstanden in de IJssel-Vechtdelta en/of waarschuwingen op basis van golfoploop bij (zuid)oostelijk gelegen dijkvakken van het IJsselmeergebied.
Extra alert
Rijkswaterstaat verwacht dat in het weekend het meerpeil van het IJsselmeer met enkele decimeters is gestegen. Er is dan relatief weinig wind nodig om verhoogde waterstanden door windopzet te krijgen. Na het weekend lijken met name de kerstdagen onstuimigere dagen te worden in het IJsselmeergebied, al is dit nu nog enigszins onzeker. Rijkswaterstaat is extra alert en heeft de waterbeheerders ingelicht.
