Vrijdag 22 maart is het Wereldwaterdag en zijn de ogen weer even gericht op 25 procent van de wereldbevolking die nog geen schoon drinkwater heeft en de 4 miljard mensen zonder deugdelijke toiletten. In Nederland staat dit centraal bij IHE Delft, in een debat met jongeren over onder andere meer of minder ontwikkelingshulp.
Op 22 maart organiseert de stichting Netherlands International Cooperation Collection (NICC) een debat met jongeren over ontwikkelingssamenwerking, onder andere gericht op betere watervoorzieningen. De fondsen voor ontwikkelingssamenwerking zijn door de overheid al fors verminderd en het is de vraag of dat nog minder gaat worden. PVV, SP, FvD en JA21 hebben de laatste begroting van Buitenlandse Zaken in zijn geheel verworpen, waarbij het sentiment steeds meer doorklinkt dat we ons belastinggeld niet aan buitenlandse hulp moeten besteden maar aan Nederlandse burgers. Het debat gaat erover of we meer of minder geld willen besteden om de duurzaamheidsdoelen van de Verenigde Naties, zoals SDG6 voor water en sanitatie, in 2030 te halen. Of moet de hulp zich beperken tot noodhulp en drinkwater in vluchtelingenkampen?
Onbaatzuchtige hulp
“Er is nog wel onbaatzuchtige hulp aan organisaties als de Verenigde Naties, maar aan veel Nederlandse hulpverlening zit een wedervraag gekoppeld”, licht Henk Holtslag toe. Hij is vrijwilliger bij de Stichting NICC, die het debat op 22 maart organiseert in het kader van 75 jaar Nederlandse ontwikkelingssamenwerking. Die onbaatzuchtigheid is volgens Holtslag een golfbeweging. “Vijftig jaar geleden, toen ik begon met hulp en waterprojecten, was het heel normaal dat het Nederlandse bedrijfsleven producten leverde, bijvoorbeeld DAF-trucks. Onder een aantal ministers is gebonden hulp minder geweest, maar nu is hulp weer vaak gebonden aan het belang van het Nederlandse bedrijfsleven.”
Lokaal duurzaam
Dat hoeft volgens hem geen probleem te zijn als Nederlandse bedrijven iets kunnen leveren dat lokaal duurzaam werkt. Maar dat is niet altijd het geval, want veel watergerelateerde producten die aan ontwikkelingslanden zijn geleverd, zoals waterpompen, zijn al snel buiten gebruik geraakt.
Minderwaardig
“Waterministers in ontwikkelingslanden willen graag hi-tech watertechnologie. Goedkope en lokaal geproduceerde techniek, zoals touwpompen, wordt vaak als minderwaardig gezien”, vervolgt Holtslag. “Iedereen leidingwater is natuurlijk een mooi streven, maar waterleiding, vooral op het platteland waar 80 procent van de SDG6-doelgroep woont, is erg duur. Wie gaat betalen voor die investeringen en voor het onderhoud?”
Watersystemen voor huishoudens
Holtslag is adviseur van de MetaMeta Smart Centre Group. Dit zijn opleidingscentra in tien landen die de lokale private sector trainen in de productie van SMARTechs, zoals handmatig putten boren, hand- en zonnepompen en waterfilters. Hij ziet een nieuwe ontwikkeling: “Door de lagere kosten van deze producten komt er meer aandacht voor watersystemen voor huishoudens op het platteland. Ervaringen zijn dat boerenfamilies die een eigen put hebben, water delen met buren. Zo krijgen ze inkomen en dus geld voor onderhoud.” Samen met de andere organisatoren hoopt Holtslag dat er op 22 maart een goed debat komt, met en tussen jongeren, over hoe het verder zou moeten met ontwikkelingssamenwerking.
Water en vrede
Het thema van Wereldwaterdag is dit jaar ‘water en vrede’. Dit zal centraal staan op de viering van de Verenigde Naties op het Unesco-hoofdkantoor in Parijs. Deze viering is live te volgen via de website van Unesco.
Op donderdag 21 maart organiseert IHE Delft ook een bijeenkomst over Water en vrede en het Water, Peace and Security (WPS) partnership waaraan meerdere Nederlandse organisaties deelnemen.
Overige evenementen
Bij gelegenheid van Wereldwaterdag zijn er meerdere evenementen, waaronder een schoonmaakactie op zaterdag 23 maart van het Maas Cleanup Netwerk langs de hele Nederlandse Maas en op vrijdag 22 maart de finale van de vierde Hackaton voor nieuwe sanitatietechnieken (hergebruik van grijswater) van Finish Mondial.
