Het gebruik van zoetwater uit het IJsselmeer en Markermeer in tijden van langdurige droogte kan niet onbeperkt zijn, stellen de zestien betrokken overheden uit het IJsselmeergebied. Ze hebben daarom afspraken gemaakt over een regionale verdringingsreeks. Het gaat in feite om een regionale uitwerking van de landelijke verdringingsreeks. De nieuwe waterverdeling zal in 2023 definitief worden.
In een periode van extreme droogte is het voor inwoners en bedrijven van Drenthe, Flevoland, Friesland, Groningen, Noord-Holland en Overijssel belangrijk te weten hoe het beschikbare water wordt verdeeld. Bij de verdeling staat de veiligheid van dijken voorop, net als natuur, die onomkeerbare schade ondervindt bij verdroging, en de beschikbaarheid van drinkwater. Voor drinkwaterbedrijf PWN bijvoorbeeld is het IJsselmeer de belangrijkste bron voor de drinkwaterproductie. Het bedrijf zuivert het en levert het aan ruim 800.000 huishoudens en bedrijven. Voor al deze doelen moet genoeg water uit het IJsselmeergebied (IJsselmeer, Markermeer en Randmeren) beschikbaar zijn. Is er water over, dan is dat beschikbaar voor industrie, landbouw en scheepvaart.
Regionale verdringingsreeks
Tijdens de droge zomer van 2018 bleek dat de afspraken over de waterverdeling van het IJsselmeergebied uit 2009 niet meer voldeden. Dat komt omdat de vraag naar water is toegenomen en er vaker extreem droge periodes voorkomen. Daarom is nu een nieuwe zogenaamde regionale verdringingsreeks opgesteld, waarin is afgesproken hoe het water wordt verdeeld als er watertekort dreigt. In die reeks wordt de landelijke verdringingsreeks regionaal uitgewerkt. Er staat beschreven welke doelen als langste water ontvangen en welke als eerste worden gekort. Ook geven de overheden helderheid over welke volgorde van waterlevering wordt aangehouden voor industrie, landbouw en scheepvaart en waarom.
Verdeling definitief in 2023
De waterverdeling die is vastgelegd in de Bestuursovereenkomst Waterverdeling regio IJsselmeergebied is nog niet definitief. In 2022 en 2023 worden de afspraken hierover opgenomen in de provinciale omgevingsverordeningen. Dan is ook inspraak mogelijk. Als er in 2022 droogte optreedt, handelen Rijkswaterstaat en waterschappen wel al zoveel mogelijk volgens de nieuwe afspraken. Rijkswaterstaat is beheerder van het IJsselmeer en Markermeer, de waterschappen zorgen voor de verdeling van het water in hun gebied. Tegelijkertijd zijn de overheden in overleg met de gebruikers om zo zuinig mogelijk met water om te gaan.
Zestien ondertekenaars
De afspraken zijn ondertekend door Rijkswaterstaat, de provincies Drenthe, Flevoland, Friesland, Groningen, Noord-Holland en Overijssel en de waterschappen Amstel, Gooi en Vecht, Drents Overijsselse Delta, Hunze en Aa’s, Noorderzijlvest, Vallei en Veluwe, Vechtstromen Zuiderzeeland, Wetterskip Fryslân en Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier.
