Opbouw van de Cellvation-installatie op ruzie Geestmerambacht (foto: CirTec).

Rwzi Geestmerambacht van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier heeft de eerste installatie ter wereld die 400 kilo schone cellulose per dag uit rioolwater terugwint. Het Purmerendse bedrijf CirTec heeft de zogenoemde Cellvation-installatie ontwikkeld. Op 29 juni neemt David Pappie, directeur Topsectoren en Industriebeleid bij het ministerie van Economische Zaken, officieel de installatie in gebruik.

Het grote verschil met eerder geopende installaties in Aarle-Rixtel en Beemster is dat CirTec de cellulose reinigt en desinfecteert. Hierdoor is het direct verkoopbaar voor toepassing in hoogwaardige producten, zoals bioplastic en isolatiemateriaal.

Doorbraak

Technisch directeur Coos Wessels van CirTec (voorheen BWA) spreekt van een ware doorbraak in de terugwinning van grondstoffen. Het Purmerends bedrijf leverde ook de installaties en de technologie om cellulose (hoofdbestanddeel van toiletpapier) terug te winnen uit rioolwater van rwzi’s in Aarle-Rixtel en Beemster. Het zeefgoed uit het rioolwater uit deze installaties bevat veel cellulose, maar is door de vervuiling met onder andere zand, haren en vet niet rechtstreeks te verkopen. Daarom gaat het zeefgoed van de installatie uit Beemster naar afvalverwerker Attero in Wijster. Attero gebruikt het zeefgoed voor onderzoek op pilotschaal om er bioplastic van te maken. De rest gaat de vergister in om er biogas mee op te wekken. Het zeefgoed van de installatie in Aarle-Rixtel gaat voorlopig direct naar een slibverbrandingsinstallatie en levert dus geen cellulose op. Het waterschap zoekt volgens Wessels naar een betere en duurzamere afzetroute.

Structurele afzetmarkt

Om een grootschalige terugwinning van cellulose uit rioolwater te stimuleren en een structurele afzetmarkt te ontwikkelen, heeft CirTec een installatie met Cellvation-technologie gerealiseerd op de rwzi Geestmerambacht. “Hier verwijderen wij zand, haren, vet en andere verontreinigingen uit het zeefgoed, zodat alleen cellulose overblijft”, licht Wessels toe. “Vervolgens desinfecteren wij de cellulose om het daarna te verpakken als vezel of pellet. Een deel van de cellulose gaat naar Engeland om het als grondstof voor biocomposiet te gebruiken. De resterende cellulose is onder meer bruikbaar als afdruipremmer voor asfalt en isolatiemateriaal.” Diverse sprekers uit binnen-en buitenland leiden de opening op 29 juni in. Wessels verwacht veel bezoekers. Er zijn inmiddels aanmeldingen uit zes verschillende landen.

Horizon2020-project

Cellvation is een ontwikkeling van CirTec en KNN Cellulose, beiden zowel actief in de watersector als in de circulaire commodity markt. Samen brengen zij Cellvation op de markt. Het project op rwzi Geestmerambacht is een initiatief van CirTec en is onderdeel van het Horizon2020-project SMART-Plant. CirTec heeft de installatie gefinancierd en zorgt tevens voor het onderhoud, het beheer en de exploitatie. Naast de duurzaamheidsaspecten en het creëren van omzet door de cellulose te vermarkten, heeft het Cellvation-concept volgens de betrokken partijen een grote toegevoegde waarde voor de rioolwaterzuiveringen.

Belangrijkste voordelen

Zo vergroot de verwijdering van CZV (koolstof) de biologische capaciteit van een zuivering. Aangezien cellulose slechts gedeeltelijk wordt afgebroken in de beluchtingstank (AT) en inert materiaal verwijderd wordt, neemt door toepassing van fijnzeven het aandeel actieve biomassa in de AT toe. Verder zijn er lagere operationele kosten. Zo zorgt het verwijderen van zwevende stof voor een aanzienlijke vermindering van het energieverbruik voor de benedenstroomse beluchting. Er wordt minder slib geproduceerd, wat resulteert in lagere energiekosten voor slibontwatering, lager gebruik van chemicaliën (polyelektroliet) en lagere kosten voor het afzetten van ontwaterd slib. Ook worden haren en vezels bijna volledig verwijderd, waardoor de onderhoudskosten van procesapparatuur dalen, terwijl de technische levensduur verlengd wordt. Daarnaast is er minder ruimte nodig voor een CellCap-fijnzeefinstallatie (onderdeel van het Cellvation-proces) als de biologische capaciteit van een rwzi moet worden uitgebreid in vergelijking met bijna alle alternatieven, stelt CirTec.