Het aantal gemeten coronadeeltjes in rioolwater is landelijk in twee weken tijd gestegen van 400 tot meer dan 1.000. Bijna dagelijks wordt het binnenkomende rioolwater op 300 rwzi’s gemeten en de resultaten worden op het Nationale Coronadashboard door het RIVM gepubliceerd. De toename concentreert zich in de grote steden en langs de kust. Enkele Waddeneilanden en Amsterdam schieten er met meer dan 1.700 virusdeeltjes bovenuit.
Begin juni begon het aantal virusdeeltjes in het rioolwater toe te nemen. Aanvankelijk was de toename nog beperkt, maar vanaf 14 juni is de stijging sterk toegenomen. De laatste landelijke stand is van 15 juni, met een gemiddelde van 1.083 (x 100 miljard) virusdeeltjes gemeten in rioolwaterzuiveringsinstallaties.
De rioolwatermetingen zijn in september 2020 gestart en al snel opgeschaald tot vier metingen per week op 300 rwzi’s. De hoogste piek is gemeten op 6 maart met 2.583 virusdeeltjes.
Vroegsignalering
Aanvankelijk zijn de metingen gestart met het idee dat de rioolwatermetingen, beter dan de testen door de GGD, laten zien waar corona uitbreekt. Die situatie deed zich in het begin van de virusuitbraak voor. Onderzoek door KWR toonde aan dat het virus al in het rioolwater zat van steden als Amersfoort en Amsterdam nog voordat de eerste positieve GGD-testen werden geregistreerd. Later, toen het virus zich over heel Nederland had verspreid, had de vroegsignalering nauwelijks nog meerwaarde.
Na de piek in maart, zat de concentratie lange tijd net iets boven de 200 deeltjes en was goed te zien waar uitschieters waren gemeten. In april en mei zijn in de gemeenten Sluis/Cadzand, Almere en Edam/Volendam lange tijd fors hogere waarden gemeten dan elders in het land. Nu corona in het hele land opleeft, geven de rioolwatermetingen in juni een steeds minder duidelijk beeld per gemeente, maar meer regionaal.
Betrouwbaarder
De rioolwatermetingen worden door het RIVM nog steeds gezien als een betrouwbare meetwaarde. Door de afname van de GGD-testen is de registratie van het aantal positieve gevallen minder geschikt om het virus goed in de gaten te houden. Daarom is de verwachting dat de rioolwatermetingen bij de hele monitoring een steeds belangrijkere rol gaan spelen. Onafhankelijk van hoe mensen zich voelen en of mensen zich laten testen, kun je dus zien of er een toename of afname van de hoeveelheid virusdeeltjes in het rioolwater optreedt.
Nederland was, samen met onder meer Hongarije, Denemarken en Israël, een van de eerste landen in de wereld om de rioolwatermetingen op nationale schaal uit te voeren. Inmiddels hebben meer landen een nationaal meetnetwerk opgezet.
