Het Kennisprogramma Zeespiegelstijging is van groot belang om de onzekerheden over de ontwikkelingen op Antarctica en de daarmee samenhangende zeespiegelstijging voor Nederland zo veel mogelijk te verkleinen. Dat stelt deltacommissaris Peter Glas in een reactie op het recente IPCC-rapport over de zeespiegelstijging. Het programma is in 2019 gestart en loopt tot en met 2025.
Met het Kennisprogramma willen de betrokken partijen, waaronder het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en de deltacommissaris, in beeld krijgen in hoeverre de huidige deltabeslissingen en voorkeurstrategieën houdbaar en oprekbaar zijn om ook bij meer extreme zeespiegelstijging het kustfundament, de waterkeringen en de zoetwatervoorziening op orde te houden.
Glas benadrukt het belang van het programma in een reactie op het recente IPCC-rapport over de zeespiegelstijging. Volgens de samenstellers van het rapport moet het het stoppen van de opwarming van de aarde de hoogste prioriteit hebben. “Tegelijkertijd is er nog veel onzekerheid over de zeespiegelstijging in Nederland en de rest van de wereld”, stelt Glas
Nieuw in het rapport zijn de toekomstverwachtingen van de zeespiegelstijging tot 2300 (in plaats van 2100). Onder het hoogste scenario, waarbij de concentraties van broeikasgassen in de atmosfeer fors toenemen, stijgt de zeespiegel mondiaal gemiddeld 2,3 tot 5,4 meter. In het scenario waarin de uitstoot in de loop van deze eeuw naar nul gaat, blijft de zeespiegelstijging waarschijnlijk beperkt tot 1 meter in 2300.
Aanpassingsvermogen overschreden
De risico’s van klimaatverandering voor de oceanen kunnen naar beneden door de uitstoot van broeikasgassen te beperken. Het is echter niet mogelijk om de risico’s volledig te vermijden, stellen de onderzoekers van het IPCC. Zelfs bij snelle afname van de uitstoot van broeikasgassen, zullen de effecten van klimaatverandering tot het midden van de eeuw blijven toenemen. Door de stijging van de luchttemperatuur smelten gletsjers, ontdooit de permafrost en nemen de sneeuwbedekking en omvang van het zee-ijs af. Vanaf ongeveer 2050 worden de risico’s van hoge emissiescenario’s echter aanzienlijk groter dan van lage emissiescenario’s en overschrijden de effecten in sommige gevallen het aanpassingsvermogen van ecosystemen en samenlevingen.
Veel onzekerheden
Deltacommissaris Peter Glas pleit er in een reactie op het rapport dan ook voor om de opwarming van de aarde te remmen en te stoppen. “Hoe beter het ons lukt, hoe beter wij in staat zijn om ons land veilig en leefbaar te houden.” Het IPCC rapport laat volgens hem ook zien dat er nog veel onzeker is en dat het voor een laag gelegen land als Nederland belangrijk is zich voor te bereiden op meer extremere scenario’s. Ook het KNMI geeft aan dat een eventuele versnelling van de zeespiegelstijging op zijn vroegst vanaf 2050 merkbaar wordt. Het Deltaprogramma volstaat daarom vooralsnog tot 2050 om Nederland leefbaar en bewoonbaar te houden, stelt Glas.
