Het DNA van de staafvormige E.Coli bacterie wordt gebruikt om de ziekmaker snel op te sporen. (foto: Wikimedia Commons).

Een nieuwe detectiemethode die concentraties E.coli, legionella of andere ziekmakers herkent aan hun DNA is waarschijnlijk sneller en goedkoper dan het testen van watermonsters in een laboratorium. “De methode werkt al goed bij de opsporing van hoge concentraties, maar er bestaat nog twijfel over de effectiviteit bij lage concentraties en in verschillende weersomstandigheden”, vertelt Bas van der Zaan die het onderzoek vanuit Deltares coördineert.

Het apparaat dat DNA kan herkennen. (foto: Deltares).

De snelle methode die Deltares nu op grote schaal, samen met waterschappen en hun laboratoria uittest, kan binnen anderhalf uur een diagnose stellen. Ook is het niet nodig om laborant of waterkwaliteitsexpert te zijn. Na een korte training ‘meten en beoordelen’ kan elke leek de waterkwaliteit testen. De apparatuur die nodig is voor de meting is iets groter dan een smartphone. Van der Zaan: “Met behulp van een filter en een veldkit worden bacteriën uit het water open gemaakt en kan hun DNA er uit worden gevist en schoongemaakt.”

Validiteit
Het watermonster wordt vervolgens geplaatst in het mobiele apparaat dat DNA kan herkennen. Als de nieuwe methode, ook wel mobiele qPCR genaamd, op grote schaal is gevalideerd kunnen waterbeheerders de methode gaan toepassen. Nu is de methode nog niet geschikt voor routinemetingen volgens het zogeheten zwemwaterprotocol. Een extra voordeel is dat de methode geschikt is voor zoet, brak én zout water.

City Swim
De afgelopen weken was er in de media veel aandacht voor de nieuwe testmethode. Waternet gebruikte de technologie namelijk bij het testen van de waterkwaliteit voor de Amsterdamse City Swim. De traditionele meetmethode vond namelijk plaats voordat een wolkbreuk de straten blank zette en waardoor er overstorten vanuit het riool in de grachten stroomden. Waternet nam deel aan de proeffase en besloot de nieuwe, snelle methode in te zetten. De aanwezigheid van E.coli werd op deze manier snel vastgesteld en de City Swim werd afgelast.

Amerikaanse vinding
Het apparaatje waarmee de DNA-test wordt gedaan, is door het Amerikaanse bedrijf Biomeme op de markt gebracht. “Het is ontwikkeld door Defensie nadat er rond de eeuwwisseling in Amerika brieven met anthrax werden verstuurd.” Het testsysteem kost ongeveer 4000 euro. “Wij verwachten dat we op basis van de grootschalige proef in november meer kunnen zeggen over de validiteit van de nieuwe meetmethode’, besluit Bas van der Zaan.