De Vlaamse drinkwaterbedrijven Aquaduin, De Watergroep en Farys gaven op 15 januari 2022 het startschot voor een pilotinstallatie in Nieuwpoort om zowel zoet, zout als brak water te produceren tot drinkwaterkwaliteit. De installatie, die draait op een innovatieve membraanfiltratie-technologie, moet onder een zo laag mogelijk energieverbruik gaan proefdraaien. Het doel is uiteindelijk een waterproductiecentrum te bouwen dat 30.000 gezinnen van drinkwater moet gaan voorzien.
De proefinstallatie, gebouwd in een container, moet verschillende kwaliteiten ruw water gaan behandelen tot een drinkwater van hoge kwaliteit. De locatie in Nieuwpoort is ideaal daarvoor: In het sluizencomplex De Ganzepoot in de IJzermonding komen zes waterwegen en de Noordzee bij elkaar. Het gehele jaar door is er een onbeperkt scala aan zoet, brak en zout water beschikbaar voor de behandeling tot drinkwater.
De drie waterbedrijven investeren samen 300.000 euro in de installatie, die voor drie maanden gaat proefdraaien. Dat gebeurt op basis van een innovatieve techniek gebaseerd op membraanfiltratie. De grote troef van het innovatieve concept is dat één technologie de verschillende types inkomend water (met een variabel zoutgehalte) kan behandelen. Daarbij wordt de best beschikbare kwaliteit gebruikt: indien er voldoende zoet of brak water beschikbaar is, wordt daarvoor gekozen.
Membraanfiltratie met CCRO
De toegepaste technologie van de proefinstallatie is Closed Circuit Reverse Osmosis ofwel CCRO. Hierbij worden omgekeerde osmosemembranen ingezet, die met hun microscopische kleine openingen alleen de kleine moleculen van zuiver water doorlaten. Hierdoor wordt het zuiveringsproces automatisch afgestemd op de samenstelling van het inkomende ‘voedingswater’. CCRO- systemen zijn waterbesparend, verminderen afvalwater tot 75% en het energieverbruik tot 35%, in vergelijking met traditionele omgekeerde osmose systemen.
Cross-flow, die door een circulatiepomp wordt geleverd, wast de membranen. Dit tezamen met de fluctuaties in het zoutgehalte verminderen aanzienlijk de scaling en de vervuiling rondom de membranen. Cyclustijden zijn korter dan de neerslagtijd voor het afzetten van zouten. Een frequente en volledige pekelwaterafvoer kan precipitatie stoppen en zelfs omkeren, waardoor een zeer hoge opbrengst mogelijk is, zelfs van een moeilijk te behandelen waterbron.
CCRO-systemen werken door het voedingswater, dat onder hoge druk staat, te recirculeren totdat de gewenste opbrengst bereikt is. Pekelwater of afvalwater wordt vervangen door vers voedingswater, zonder de circulatieflow te stoppen.
Klimaatrobuust
Door zeewater aan te boren als alternatieve bron voor drinkwater, spreken de waterbedrijven een nieuwe bron aan die bijdraagt aan de uitbouw van een klimaatrobuuste watervoorziening. In tijden van droogte en waterschaarste kan zout water worden ingezet. Een niet onbelangrijk feit voor West-Vlaanderen, dat gevoelig is voor een dalende reservecapaciteit in grond- en oppervlaktewater door onder andere een hoog industrieel verbruik en het seizoensgebonden verbruikspatroon in de kustgemeenten. Johan Verbauwhede, directeur-generaal van Aquaduin, vult aan: “De klimaatverandering is een uitdaging die de individuele watermaatschappijen overstijgt. In naam van Aquaduin kan ik zeggen dat we fier zijn een bijdrage te kunnen leveren aan een robuustere watervoorziening, ook buiten onze regio. Daarom slaan we met De Watergroep en FARYS graag de handen in elkaar om door middel van innovatie kwaliteitsvol drinkwater te blijven leveren, ook in periodes van extreme droogte.”
Hans Goossens, directeur-generaal van De Watergroep, voegt toe: “Tegen 2025 willen we dankzij dit project jaarlijks zo’n 4 miljoen m² drinkwater kunnen produceren uit een mix van zoet, brak en zeewater. Dat is een enorme troef in onze doelstelling om te bouwen aan alternatieve bronnen voor onze Vlaamse watervoorziening, wat in tijden van klimaatverandering steeds meer een noodzaak is. We werken nauw samen en investeren nadrukkelijk in innovatieve technologie om de gezamenlijke uitdagingen van de toekomst het hoofd te bieden.”
