Evides Waterbedrijf heeft 7 juli innamepompstation Bergsche Maas in de Biesbosch geopend. Drie krachtige pompen van Flowserve zorgen voor een maximale capaciteit van 24 m3 per seconde om Maaswater in te nemen voor drinkwaterproductie. Zo kan Evides na een innamestop (vanwege mindere waterkwaliteit) binnen één dag spaarbekken De Gijster vullen. Voorheen duurde dat acht dagen.
Het nieuwe innamepompstation Bergsche Maas aan de rand van de Biesbosch bij Hank ligt recht tegenover de Amercentrale met haar rokende schoorstenen. Een groter contrast met het betonnen en onbemande gebouw van Evides is niet denkbaar. Dat gaat volledig op in de omgeving door het ontwerp van architect MBVDA met een groen sedum dak, natuurlijk materiaal en kleurgebruik.
De klimaatverandering en de daarmee samenhangende wisselende waterkwaliteit in de Maas is de belangrijkste reden voor Evides om bijna 60 miljoen te investeren in het nieuwe innamepompstation. De Maas heeft in droge periodes steeds vaker te maken met een lage rivierafvoer. Hierdoor neemt de concentratie ongewenste stoffen, onder meer afkomstig van lozingen door chemiebedrijven, alleen maar toe. Hierdoor is het voor Evides steeds belangrijker selectief te kunnen innemen.
Pyrazoollozing
In 2015 kwam de wake up call voor Evides. Door een pyrazoollozing van Sitech op industrieterrein Chemelot kon Evides drie weken lang geen water uit de Maas innemen. Hierdoor werd een groot beroep gedaan op de spaarbekkens in de Biesbosch om drinkwater te kunnen leveren. Het bestaande innamepompstation Kerksloot had na een innamestop van één dag acht dagen nodig om de spaarbekkens in de Biesbosch weer aan te vullen.
Het nieuwe innamepompstation Bergsche Maas is acht keer sneller en kan het bekken na een innamestop van 1 dag, ook in één dag weer aanvullen. Zo is er tijdens duurtesten, waarvoor het spaarbekken De Gijster op een laag niveau is gezet om de uitstroomconstructie in het spaarbekken visueel te controleren, in circa drie weken bijna 20 miljoen m3 rivierwater van goede kwaliteit ingenomen om het spaarbekken weer op niveau te brengen (6,5+mNAP).
Innamestops
Evides heeft 15 tot 30 dagen per jaar innamestops. Directeur Annette Ottolini maakt zich steeds meer zorgen over de kwaliteit van het Maaswater en pleit voor aanpak bij de bron. “Ongewenste stoffen die er niet inkomen, hoeven wij er ook niet uit te halen.” Het probleem is dat er steeds meer nieuwe stoffen in het oppervlaktewater komen waarvan de effecten op mens en milieu onbekend zijn. Ook zijn er voor veel van deze stoffen nog geen normen opgesteld. Wanneer nieuwe, onbekende stoffen boven een bepaalde concentratie komen, schakelt Evides laboratoria in om het effect te duiden. “Het is uiteindelijk aan het RIVM om de gezondheidskundige betekenis van een bepaalde concentratie van een stof vast te stellen. En hiervoor samen met de minister van IenW een norm op te stellen”, benadrukt Ottolini.
Vervuiler betaalt
De algemeen directeur pleit ervoor om de waterbezwaarlijkheid van stoffen sneller en beter in kaart te brengen en hier bij de vergunningverlening al rekening mee te houden. Ook is het volgens haar nodig dat bedrijven continu meten welke stoffen ze op de Maas lozen. Sitech geeft volgens haar nu het goede voorbeeld met de nieuwe watervergunning voor Chemelot. Bovendien is Rijkswaterstaat bezig om de lozingsvergunningen van bedrijven te actualiseren. Hoe sneller dit gebeurt, des te beter. Daarnaast wil ze een totaal verbod op persistente stoffen, zoals PFAS, die niet in het milieu afbreken. Ook voor essentiële toepassingen, waar onder meer de VNCI voor pleit om ze te behouden. Maar bovenal moet de rekening voor de vervuiling worden weggelegd bij de veroorzaker. De uitgebreide producentenverantwoordelijkheid in de Europese Green Deal biedt volgens haar de mogelijkheid hiervoor. “De vervuiler moet uiteindelijk betalen.”
Glazen zonnecellen
Tijdens de rondleiding door projectleider Fip Woltjer van Evides springt de zestig meter brede voorgevel van het nieuwe innamepompstation meteen in het oog. Die bevat 80 meedraaiende glazen zonnecellen die een deel van de energie leveren om de drie pompen van Flowserve te laten draaien. De pompen kunnen elk maximaal acht kubieke meter water per seconde innemen en worden gekoeld door het rivierwater. Om ze te beschermen zijn stalen roosters geplaatst bij de drie inlaten. Het eerste stalen rooster houdt vissen tegen, het tweede rooster waterplanten.
Mosselmonitor
In de monsterruimte van het nieuwe innamestation staan twee aparte kasten met watervlooien en zoetwatermosselen. Die zet Evides in om de waterkwaliteit van de Maas te monitoren. Dat gebeurde voorheen op de locatie in Keizersveer. De watervlooien reageren op verontreinigingen in het oppervlaktewater door sneller of langzamer te bewegen of rondjes draaien. De zoetwatermosselen sluiten dan hun schelpen. Dat is een signaal voor Evides om met de waterinname te stoppen.
Natuurontwikkeling
Evides werkte bij de bouw van het nieuwe innamepompstation in de Biesbosch nauw samen met Staatsbosbeheer om de natuurontwikkeling in de nabijgelegen Fortunapolder te stimuleren. De voormalige rietpolder is nu een moerasachtig gebied waar de beschermde Noordse woelmuis het prima naar zijn zin heeft. Ook hebben er zich verschillende zwanenparen gevestigd. Daarnaast is er een oeverzwaluwwand geconstrueerd waar maximaal 500 paartjes kunnen broeden. Die zijn nu voor de helft gevuld.
U heeft een PREMIUM artikel op WaterForum gelezen. Benieuwd wat dat verder inhoudt? U vindt hier onze uitleg: Uitleg WaterForum online PREMIUM artikelen.
