vismigratierivier
Een artist impression van de vismigratierivier (beeld: provincie Friesland).

De aanleg van een vismigratierivier in de Afsluitdijk komt steeds dichterbij. De Europese Unie heeft hiervoor namelijk een subsidie toegekend van 3,5 miljoen euro. Daarmee is er nog slechts een klein gat in de begroting.

Het Europese geld komt uit het subsidieprogramma LIFE, waarmee projecten worden gefinancierd op het gebied van milieu en natuur. Er was meer EU-subsidie aangevraagd, maar volgens de Friese gedeputeerde Johannes Kramer is het gat dat er nu nog is in de begroting, goed op te vullen. De rivier kan volgens de plannen worden aangelegd en zou in 2022 open kunnen worden gesteld. De vismigratierivier wordt aangelegd in de buurt van Kornwerderzand, aan de oostelijke, Friese zijde op de Afsluitdijk, bij de Lorentzsluizen. Dat is de meest ideale plek in verband met de grote zoete lokstroom van het spuiwerk en de aansluiting op de diepe geulen van de Waddenzee. Het project kost in totaal 55 miljoen euro.

Trekvissen hebben zoet én zout water nodig
De komst van de Afsluitdijk in 1932 zorgde voor verbetering van de veiligheid en gaf een economische impuls aan de noordelijke regio, maar ecologisch gezien waren er ook grote nadelen. De Zuiderzee en de Waddenzee werden abrupt van elkaar gescheiden en dat had grote consequenties voor de trekvissen. Die hebben namelijk zoet én zout water nodig voor hun levenscyclus. Met de aanleg van de Afsluitdijk werd het bijna onmogelijk voor vissen om heen en weer te trekken tussen Waddenzee, IJsselmeer en achterland.

De vispassage is bedoeld voor grote en kleine trekvissen, van vislarve tot volgroeide vis, van sterke tot zwakke zwemmers. Soorten als spiering, driedoornige stekelbaars, glasaal, fint, elft, rivierprik, zeeprik, houting, bot, zeeforel en zalm, maar ook zwakke zwemmers als de glasaal, spiering, stekelbaars en jonge vis. Dankzij de permanente opening en verschillende stroomsnelheden in de vismigratierivier moet het weer mogelijk worden dat al deze trekvissen weer vrij kunnen zwemmen van zoet naar zout water en vice versa.