Een set fysisch-chemische scheidingstechnieken blijkt een goed alternatief voor het zuiveren van rioolwater zonder gebruik te maken van actief slib. Een pilot met het koppelen van een serie scheidingsstappen bij waterschap Vallei en Veluwe leidde tot een stabiele procesvoering. Het waterschap gaat nu, samen met het bedrijfsleven, op zoek naar een business case voor de nieuw te bouwen rioolwaterzuivering Wilp die met dit unieke proces uitgerust gaat worden. “Die bouw komt er”, zo sprak dijkgraaf Tanja Klip-Martin overtuigd uit bij de bekendmaking dat het scheidingsproces technisch werkt.
Al decennia lang worden wereldwijd rioolwaterzuiveringsinstallaties gebouwd op basis van een biologisch proces met actief slib. Zo ook alle ruim 300 rwzi’s in Nederland. “Voor de bouw van onze nieuwe rwzi bij Wilp zijn we andersom gaan denken. Niet op basis van een biologisch proces met eindconcentraties maar op basis van zo min mogelijke afbraak van waardevolle organische materialen en herwinbare grondstoffen, inclusief schoon water”, zo lichtte dijkgraaf Klip bij de presentatie toe.
Diverse reststromen
Voor de nieuw te bouwen rwzi bij Wilp koos het waterschap een set fysisch-chemische waterbehandelingstechnieken die ieder op zich reststromen opleveren met een mogelijkheid om daar waardevolle grondstoffen uit te halen. Zo levert de fijnzeef een geconcentreerde reststroom op met gebruikt wc-papier waar cellulose uit kan worden teruggewonnen. De DAF-flotatie unit (Dissolved Air Flotation) levert een drijflaag op waaruit een biologisch kunstmestproduct vervaardigd kan worden. De nanofilter levert een concentraat waar fosfaat uit kan worden teruggewonnen. En dan is er de ionenwisselaar die een heel zuivere ammoniumoplossing levert. Door af te stappen van de biologische afbraak, komen er bij dit proces geen CO2, methaan en lachgas vrij. Door de terugwinning van fosfaat en stikstof draagt het proces bij aan de sluiting van de belangrijke nutriëntenkringloop.
Schoon water
Klip benadrukte het belang van het vergaand gezuiverde effluent. De locatie van de nieuw te bouwen rwzi ligt vlakbij de bron van de Twellose beek. Een beek die in de zomer altijd droog valt. Het zeer schone effluent biedt het waterschap de mogelijkheid om de beek ook in de zomer continu stromend te houden. Er is ook de mogelijkheid om het schone effluent te infiltreren om het grondwater aan te vullen. Op de zeer droge zandgronden van de Veluwe is dat geen luxe.
Verdere optimalisatie
De pilotinstallatie heeft een jaar gedraaid en heeft veel informatie opgeleverd over de waterkwaliteit, het energieverbruik, de kosten, de betrouwbaarheid en de omvang van de reststromen. Daarbij is gebleken dat het energieverbruik en de kosten hoger zijn dan bij een conventionele, biologische zuivering, maar ze vallen binnen de vooraf door het waterschap gestelde voorwaarden. Vervolgonderzoek zal duidelijk moeten maken in hoeverre het energieverbruik en de kosten nog omlaag kunnen. Ook zal nog onderzoek nodig zijn naar mogelijkheden de reststromen nog verder te concentreren en hoe ze ontrafeld kunnen worden in afzonderlijke te vermarkten grondstoffen.
Definitief ontwerp
Dijkgraaf Klip kondigde aan dat haar waterschap nu gaat werken aan een definitief ontwerp dat vervolgens gefaseerd wordt gebouwd. Zo kan stapsgewijs de hoeveelheid te verwerken rioolwater worden opgevoerd van 2,5 naar 50 en uiteindelijk naar 150 m3 per uur.
“Wij kunnen dat niet alleen en zullen hiervoor samenwerkingen moeten aangaan”, zo liet Klip weten. Het gaat dan in eerste instantie om de partijen die al bij de pilot betrokken waren. Zo was er het Dutch Water Refinery samenwerkingsverband van adviesbureaus Royal HaskoningDHV en Wittenveen en Bos. Maar ook het lokale afvalverwerkingsbedrijf Attero dat op rwzi Wilp zijn bedrijfsafvalwater zou kunnen laten zuiveren. Verder is er ook het lokale bedrijf Schoneveld Breeding dat potplanten veredelt en meekijkt naar de ontwikkeling van een biologisch kunstmestproduct en de afzet van het schone organische restmateriaal. De planning is om het ontwerp en de business case over een half jaar klaar te hebben.
Webinar
Op 16 oktober organiseert het waterschap Vallei & Veluwe, samen met Stowa, een webinar over het thema het terugwinnen van grondstoffen uit rioolwater. Daarbij zal ook het zuiveringsconcept voor rwzi Wilp uitgebreid worden besproken. Ga voor meer informatie naar www.waardevolwatersymposium.nl
