In opdracht van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden testen vier aannemers verschillende soorten beschoeiingen langs de oever van de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel in IJsselstein. Het gaat om twee damwanden van kunststof en twee van staal. Het werk is gestart in de eerste week van januari 2019 en duurt tot eind maart 2019.
Vier aannemers (Tebezo, De Heer, Beens en De Vries Werkendam) voeren de werkzaamheden uit. Zij werken aan de volgende vier varianten. Aannemer Tebezo realiseert een dubbele kunststof damwand, waarvan er één zich de waterzijde onder water bevindt en een aan de landzijde op jaagpadhoogte. Hiertussen bevindt zich een natuurvriendelijke oever en op een enkele plek een fauna-uittreedplaats/calamiteitenplaats gecombineerd met een aanlegplaats voor kano’s. Aannemer De Heer, Land en Water maakt een kunststofdamwand met enkele inhammen die dienen als uittreedplaatsen zo functioneren natuurvriendelijke overgangen tussen land en water. Aannemer Beens groep realiseert een stalen damwand met enkele laaggelegen plasdraszones met een ijsvogelwand en en een kano-aanlegplaats. Aannemer De Vries Werkendam werkt aan een stalen damwand onder water, een basalt talud met een kleibedekking met vegetatie. Vrijkomend hout wordt op de waterlijn aangebracht als bekleding van het staal.
Proefvakken
“We doen de proef om uit te proberen hoe de oever op een specifieke locatie het beste beschermd kan worden tegen afkalving door de stroming van de rivier. Om daar een goed beeld van te krijgen zijn er zes proefvakken van ieder honderdvijftig meter in IJsselstein aangewezen”, vertelt Alien Kroeze van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Zij voegt toe: “We hebben twee extra proefvakken, waar we zo veel mogelijk de bestaande constructie testen. Aan de hand van de bevindingen van de andere proefvakken. Tezamen zullen we samen met de aannemers deze laatste twee varianten werkende weg ontwerpen en uitvoeren. De vier gekozen oplossingen hebben ook een meerwaarde voor de natuurvriendelijkheid, zoals de natuurvriendelijke oever. Alle varianten hebben aanlegplaatsen voor kano’s en uittreedplaats van mens en dier. Tijdens de proef kijken we ook naar de belevingswaarde voor de gebruikers, zoals recreanten en bewoners”,
Natuurlijke uitstraling
Het waterschap wil zoveel mogelijk bestaande materialen hergebruiken en de oevers een natuurlijke, duurzame uitstraling geven. Daarnaast moeten de oevers stabiel zijn en geen belemmeringen voor de recreatie- en scheepvaart opleveren. Iedere aannemer kiest een andere aanpak, bijvoorbeeld door een stalen of kunststof damwand te gebruiken. De resultaten van de proef gebruiken we om keuzes te maken voor de rest van de op te knappen oevers langs de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel.
Kennis van de markt benutten
Kroeze: “Voor het opknappen van de oevers van de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel hebben we gezocht naar een brede markt benadering. Het waterschap heeft vier aannemers naar hun ideeën gevraagd. Door verschillende opdrachtnemers te selecteren willen wij de brede ervaring en de kennis van de markt benutten. En daarmee voor het waterschap een duurzame oplossing vinden. Zo kunnen we de doelstellingen vanuit het waterschap qua kering-, vaarweg- en beheer van het watersysteem optimaal combineren, zodat er een meerwaarde ontstaat op de Gekanaliseerde Hollandse IJssel voor de natuur, gebruikers en het waterschap.”
Proeftuin
Het waterschap wil zoveel mogelijk bestaande materialen hergebruiken en de oevers een natuurlijke, duurzame uitstraling geven. Daarnaast moeten de oevers stabiel zijn en geen belemmeringen voor de recreatie- en scheepvaart opleveren. Kroeze: “Iedere aannemer kiest een andere aanpak. Zo kunnen we de omgeving de mogelijkheden en onmogelijkheden van verschillende oplossingen laten zien.” De vier verschillende oplossingen leveren een proeftuin op. Het aanleggen van de proeftuin duurt tot eind maart 2019. Daarna wordt de aanleg- en beheerfase geëvalueerd. De evaluatie van de beheerfase duurt twee jaar.