Met afwisselend kleine en grote hoeveelheden water uit de golfopwekker liet waterbouwkundig bureau Infram-Hydren op donderdag 8 november de eerste golven tegen de Waddenzeedijk bij Delfzijl oplopen. Vrijwel direct vormden zich kleine erosiespoortjes in de groene toplaag, maar gaandeweg de eerste golfoploopproef bleek al snel dat de onderliggende wortelstructuur van het gras niet werd aangetast.
De proef maakt deel uit van onderzoek naar de ontwikkeling van sterkere grasmatten op zeedijken, als onderdeel van het Hoogwaterbeschermingsprogramma. Sterkere grasmatten kunnen dure harde bekledingen, zoals asfalt of stenen, overbodig maken. De proef zal nog op twee andere locaties langs de Waddenzee worden herhaald. “We hebben het idee dat dijken met een grasbekleding sterker zijn dan we nu veronderstellen”, zegt Hilbrand Sinnema, dagelijks bestuurslid bij waterschap Hunze en Aa’s, bij de start van de proef. “Na de proeven gaan we andere grasmengsels inzaaien om te kijken of we de grasbekleding nog sterker kunnen maken. Als dat lukt, kunnen we langs de Waddenzee meer groene dijken aanleggen, zonder asfalt.”
Speciaal ontwikkelde simulator
Infram-Hydren maakt voor de golfproeven gebruik van een speciaal ontwikkelde acht meter hoge installatie die met 150 liter per seconde met water kan worden gevuld. Afwisselend met kleine en grote hoeveelheden laat de installatie het water los, dat vervolgens – meer of minder krachtig – de dijk opstroomt. “Als de diepte van de erosie meer wordt dan 20 cm, stoppen we de proef”, laat Jan Bakker van Infram-Hydren weten. “Als die erosiediepte na 18 uur nog steeds niet is bereikt, dan gaan we alleen nog maar met maximale golven verder, net zolang tot dat we die diepte wel bereiken.”
De toplaag van een met gras beklede dijk is ongeveer 20 cm, dus als de erosie dieper gaat, krijgen de golven gaandeweg meer grip op het dijklichaam en kunnen uiteindelijk grotere stukken dijk wegspoelen. Een belangrijk gegeven is de verwevenheid van de graswortels. Hoe dichter dat wortelnet is, des te beter de zode bestand is tegen erosie. Voor het verkrijgen van een dicht gewoven wortelnet is niet alleen de grassoort belangrijk, maar ook een goed dijkbeheer.
Brede groene dijk met flauw talud
Iets verderop van de proeflocatie voor de golfoploopproef heeft Waterschap Hunze en Aa’s een dijkvak ingericht voor een demonstratieproject met een brede groene dijk. “We willen kijken of we met een flauw oplopend talud de kracht uit de golven kunnen halen”, licht Sinnema toe. “De Waddenzeedijk heeft hier een natuurlijke vooroever die daar groot genoeg voor is. We willen dat talud met gras bekleden en daarom willen we zo graag weten hoe sterk het gras hier is.” Het dijkvak voor de brede groene dijk is al ingericht om de eerste klei te ontvangen. De klei zal als slib worden aangevoerd uit de voorliggende kwelders, uit polder Breebaart en uit het Zeehavenkanaal van Delfzijl. Op locatie zal het slib rijpen tot klei en zo het flauwe talud vormen.
