Sinds een paar weken worden 318 rioolwaterzuiveringen in opdracht van het RIVM wekelijks bemonsterd op erfelijk materiaal van het coronavirus. Daardoor ontstaat een betrouwbaar beeld van de verspreiding van het virus in ons land. Het is opvallend dat de resultaten van individuele metingen op rwzi’s soms enorm verschillen. Zo lijken de pieken van het virus op kleinere rwzi’s groter. Hoe kan dat?
Volgens een expert is het vergelijken van de metingen op verschillende zuiveringen nog niet zinvol omdat elke zuivering uniek is. Soms wordt er op een zuivering veel industriewater verwerkt, waardoor het afvalwater sterk wordt verdund. Ook kan het zijn dat het in een specifiek gebied heftig heeft geregend, waardoor de metingen andere resultaten opleveren. En het maakt natuurlijk ook uit van hoeveel mensen het rioolwater wordt gezuiverd. De data van een specifieke zuivering kun je nu eigenlijk alleen nog in de tijd vergelijken. Neemt de hoeveelheid erfelijk materiaal op een bepaalde zuivering in een bepaalde periode juist toe of af?
Bevestiging in plaats van vroegsignalering
Vorige week constateerde WaterForum dat de resultaten van de rioolwatermetingen op het corona dashboard pas later aantoonden dat het aantal besmettingen toenam. De oorzaak daarvoor lijkt de meetfrequentie op de rioolwaterzuiveringen te zijn. De resultaten van de PCR-tests op mensen worden op het coronadashboard dagelijks bijgewerkt, terwijl de resultaten van de rioolwatermetingen alleen op dinsdag verschijnen en de meting van afgelopen week laten zien. Op dit moment is er op basis van de rioolwatermetingen op het coronadashboard dus nog geen sprake van vroegsignalering, maar bevestigen de rioolwatermetingen een bepaalde trend.
24-uurs monsternames
In een later stadium zullen de metingen wellicht vaker plaatsvinden, maar voorlopig is het voor de waterschappen een hele prestatie om de metingen wekelijks uit te voeren. Zo moeten de monsters vanuit alle hoeken van het land naar het RIVM voor analyse. Het gaat ook niet om zomaar een monster. Er wordt gebruik gemaakt van 24-uurs monsternames. Met speciale apparatuur wordt er 24 uur lang elk uur een monster genomen. Van al deze monsters wordt vervolgens een analyse gemaakt. Met deze methode wordt voorkomen dat de meting slechts een momentopname is.
Verschillende onderzoeksmethoden
In Nederland doen het RIVM en KWR Watercycle Research Institute onderzoek bij rioolwaterzuiveringsinstallaties. Op de website van het RIVM staat dat het KWR-onderzoek verschilt van het RIVM-onderzoek in aantal onderzochte locaties en onderzoeksmethoden. Vooralsnog is niet duidelijk wat de verschillen in aanpak precies zijn. Beide instituten kunnen op basis van hun eigen onderzoek een trend signaleren.
