De fractievoorzitters Mark Rutte (VVD), Sybrand van Haersma Buma (CDA), Alexander Pechtold (D66) en Gert-Jan Segers (ChristenUnie) presenteerden op 10 oktober 2017 het regeerakkoord 'Vertrouwen in de toekomst'. (foto: Tweede kamer).

Het beleid voor landbouw en waterkwaliteit heeft de vier kabinetspartijen, waaronder de pro-landbouw partij CDA, tijdens de onderhandelingen blijkbaar flink bezig gehouden. In het regeerakkoord ‘Vertrouwen in de toekomst’ dat de fractievoorzitters van het nieuwe kabinet dinsdag presenteerden, ligt uitgebreid vast hoe het kabinet samen met de landbouw in 2027 wil gaan voldoen aan de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW).

Daar waar bij het Deltaprogramma slechts wordt vermeld dat de uitvoering wordt voortgezet, besteedt het regeerakkoord diverse passages aan landbouw en waterkwaliteit. Volgens het regeerakkoord zullen waterschappen en veeboeren voor het tegengaan van methaanuitstoot in de landbouw gaan experimenteren met flexibel peilbeheer. Ook wordt er verder onderzoek gedaan naar onderwaterdrainage en volgt praktijkonderzoek naar het verminderen van de methaanemissie van mestopslagen.

Natuur in plaats van landbouw
Verder wordt er, volgens het regeerakkoord, in samenwerking met boeren in de directe omgeving van Natura 2000 gebieden bekeken of agrarisch natuurbeheer een bijdrage kan leveren aan minder intensief landgebruik en daarmee aan de klimaatopgave en natuurherstel. Het kabinet gaat betrokken boeren hier dan voor compenseren en benut daarbij alle mogelijkheden van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB).

Deltaplan Agrarisch Waterbeheer
Ten behoeve van de 2027-doelen van de Kaderrichtlijn Water wil het kabinet afspraken maken met decentrale overheden over de ondersteuning van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW). Dit plan startte in 2013 met als doel de knelpunten op het gebied van water op te lossen. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu stelde 350 miljoen euro beschikbaar, maar tot op heden blijven resultaten uit.

Regionaal maatwerk
Volgens het nieuwe kabinet zou het door middel van regionaal maatwerk voor de aanpak van wateroverlast, waterkwaliteit en zoetwatergebruik mogelijk moeten zijn om tegen minimale maatschappelijke kosten aan de eisen van de Nitraatrichtlijn te voldoen. Ook gaat het kabinet vergelijkend onderzoek uitvoeren naar de manier waarop EU-lidstaten de verschillende richtlijnen (NEC-richtlijn, Kaderrichtlijn Water, Vogel- en habitat Richtlijn, etc.) hebben geïmplementeerd.

Opkomende stoffen
In het regeerakkoord komen ook de opkomende stoffen aan bod. ‘De hoeveelheid microplastics, medicijnresten en (andere) hormoonverstorende stoffen in het drink- en oppervlaktewater is de laatste jaren toegenomen. Het kabinet komt in overleg met relevante sectoren met een beleidsprogramma om dit op een kosteneffectieve manier terug te dringen’, meldt het regeerakkoord.

Financiering
In het regeerakkoord zegt het nieuwe kabinet 275 miljoen euro te reserveren voor natuur en waterkwaliteit. In 2018 komt er 50 miljoen euro beschikbaar, in 2019 gaat het om 125 miljoen euro en in 2020 reserveert het kabinet 100 miljoen euro. In de financiële verantwoording staat dat er geen extra geld naar het Deltafonds gaat.

Unie van Waterschappen
De Unie van Waterschappen heeft woensdag 11 oktober laten weten blij te zijn met de duurzaamheids- en klimaatagenda van het regeerakkoord. Ook vindt de Unie het positief dat het kabinet de samenwerking zoekt met alle sectoren voor het behalen van de doelen rond waterkwaliteit.