De tijd voor een beslissing over het lot van het Tidal Technology Center (TTC) in de Grevelingendam is met drie maanden verlengd, meldt Omroep Zeeland. Rijkswaterstaat en de provincie Zeeland hopen dat in die tijd nog een ‘overtuigend plan’ wordt ingediend om door te gaan met het TTC. Anders volgt er sloop, laat Rijkswaterstaat weten.
Bij de heropening van de gerenoveerde Flakkeese Spuisluis in de Grevelingendam, in mei 2017, was iedereen nog enthousiast over het testcentrum voor getijdenenergie, waarvoor in eerste instantie 4,1 miljoen euro aan subsidie werd gegeven. In 2018 zou de bouw beginnen en in 2019 zou het kunnen gaan draaien. Op zijn website meldde de ontwikkelaar van het TTC, BT Projects, dat het testcenter na de voltooiing aan leveranciers van technologie in getijdenenergie de mogelijkheid zou bieden hun producten te testen, certificeren, valideren en demonstreren in een volledig ‘live’ getijdenomgeving. Ook zou het TTC voorzien in de demonstratie van turbines met een totaal vermogen tussen 0,5 en 1,0 MW. Maar BT Projects kwam in financiële problemen en die werden niet op tijd opgelost. De bouw van het TTC kwam stil te liggen en uiteindelijk trok BT Projects zich terug. Vorig jaar trok Rijkswaterstaat vervolgens de vergunning in.
Kosten 12 miljoen euro
Een marktverkenning moet duidelijk maken of er andere partijen zijn die het testcentrum willen afbouwen en/of exploiteren. Oorspronkelijk zou die verkenning op 31 december 2020 worden afgerond, maar die termijn is nu met drie maanden verlengd. De hele onderneming kostte tot nu toe 12 miljoen euro, waarvan 8 miljoen in de vorm van subsidie. Als er geen marktpartij met een uitvoerbaar plan komt, zal Rijkswaterstaat de originele staat van de Flakkeese Spuisluis herstellen. Dat komt neer op de sloop van hetgeen er tot nu toe is gebouwd. Deze sloop zal waarschijnlijk 3 tot 4 miljoen euro kosten, heeft Rijkswaterstaat berekend.
Geen verder uitstel
Volgens het bericht op de website van Omroep Zeeland heeft een van de mogelijke gegadigden om het project over te nemen, ‘off the record’ laten weten dat er opnieuw subsidie nodig is om het testcentrum af te bouwen. “Dat lijkt, gezien de geschiedenis, een lastige horde om te nemen”, schrijft Omroep Zeeland. In ieder geval zal er geen verder uitstel worden verleend en is 1 april 2021 een harde datum. Omdat er enkel tussen april en oktober aan waterkeringen mag worden gewerkt, wil Rijkswaterstaat uiterlijk op die datum weten of er gesloopt kan gaan worden of dat er toch wordt doorgebouwd.
Technologische innovatiekracht
De provincies Zeeland en Zuid-Holland hebben de ministers Wiebes (EZ) en Van Nieuwenhuizen (IenW) gevraagd of ze actie willen ondernemen om een doorstart van het project mogelijk te maken, maar het kabinet lijkt daar vooralsnog weinig vertrouwen in te hebben. In antwoord op Kamervragen van Rutger Schonis en Matthijs Sienot (beiden D66) liet minister Van Nieuwenhuizen eind september al weten dat ze betwijfelt of een doorstart belangrijk is met het oog op technologische innovatiekracht. ‘Of doorstart van het testcentrum in de Grevelingendam innovatiekracht oplevert, hangt samen met de testmogelijkheden en de te testen turbines’, schreef de minister in een Kamerbrief. ‘De sector van turbinebouwers in Nederland bestaat uit een gering aantal bedrijven en het innovatiepotentieel lijkt beperkt. De financiële mogelijkheden van de bedrijven zijn daar mogelijk debet aan, maar ook de benodigde technologie. Die zit vooral op het mechanische en constructieve vlak en is al redelijk volwassen. Hoewel daarbij zeker nog voortgang wordt gemaakt, zijn er geen innovatieve ontwikkelingen zichtbaar die grote stappen in opbrengst of toepasbaarheid zullen realiseren.’
‘Spuien noodzakelijk voor waterkwaliteit’
Intussen kan de Flakkeese Spuisluis al enkele jaren niet worden gebruikt waarvoor deze is gerenoveerd. ‘Omdat het testcentrum niet is afgebouwd, kan de spuisluis in de Grevelingendam nu niet worden gebruikt’, schrijft Van Nieuwenhuizen. ‘Voor de waterkwaliteit van het oostelijk deel van het Grevelingenmeer is het noodzakelijk dat er in het voorjaar en de zomer van 2021 weer kan worden gespuid.’
Project Getij Grevelingen
Rijkswaterstaat verwacht overigens niet dat de onzekerheid rond het testcentrum in de Grevelingendam zal leiden tot vertraging in het project Getij Grevelingen. De realisatie van het testcentrum heeft geen directe relatie met de bouw van een doorlaatmiddel in de Brouwersdam (project Getij Grevelingen) en ook niet met een eventueel in het doorlaatmiddel te realiseren getijdencentrale.
