Op 3 mei startte in Almere een groot burgerwetenschapsproject: ‘Almere meet water’. Inwoners van Almere kunnen deelnemen aan een of meer van de drie projecten: ‘Almere meet waterkwaliteit’, ‘Almere meet waterbeleving’ en ‘Almere meet water op straat’. Het project wordt begeleid door onderzoekers van Deltares en Wageningen Universiteit en waterspecialisten van de gemeente. Deelnemers ontvingen een Waterbox.
‘Almere meet waterkwaliteit’ is een vervolg op een soortgelijk project dat in 2017 en 2018 liep in Amsterdam. De andere twee deelprojecten – ‘Almere meet waterbeleving’ en ‘Almere meet water op straat’ – zijn nieuw. In Amsterdam kreeg Waternet dankzij zo’n duizend metingen van burgers een beter beeld van de waterkwaliteit in met name de kleinere Amsterdamse wateren. In totaal namen 650 Amsterdammers deel aan Het Schone Waterexperiment. Zij maten de waterkwaliteit in hun directe omgeving, aan de hand van de hoeveelheid algen in het water, het aantal e.coli-bacteriën, de groei van waterplanten, de waterdiepte en zes chemische waterparameters.
Nuttig bij keuzes voor maatregelen tegen wateroverlast
Maria Rus, adviseur riolering en water van de gemeente Almere, is samen met Bas van Zaan (Deltares) en kunstenaar Pavèl van Houten ambassadeur van ‘Almere meet water’. Rus: “De resultaten van ‘Almere meet water’ helpen ons bij het doen van ons werk. We weten dankzij dit burgerwetenschapsproject straks beter hoe het gesteld is met het water in de stad, welk effect hevige regenval heeft, hoe het water gebruikt wordt en welke wensen er leven bij de inwoners. Bij keuzes die we maken voor maatregelen tegen wateroverlast bijvoorbeeld kunnen we de praktijkgegevens van ‘Almere meet water’ goed gebruiken. En het is vooral ontzettend leuk om experimenten uit te voeren.”
‘Mensen willen graag nieuwe dingen leren’
Bas van der Zaan, microbioloog bij kennisinstituut Deltares en ambassadeur van ‘Almere meet waterkwaliteit’, heeft in Amsterdam de ervaring opgedaan dat mensen het inderdaad erg leuk vinden mee te doen aan dit soort onderzoeken. Van der Zaan: “Mensen zijn nieuwsgierig en willen graag nieuwe dingen leren. En als je zelf experimenten gaat doen met water en daardoor steeds meer leert over waterkwaliteit, kun je ook eenvoudiger zelf beslissingen nemen over ergens wel of niet gaan zwemmen bijvoorbeeld. Het is immers niet altijd zo dat water dat er helder uitziet, geschikt is om in te zwemmen. Bij waterkwaliteit spelen micro-organismen een belangrijke rol. Micro-organismen in het water hebben allerlei verschillende functies. Veel daarvan zijn positief, maar bijvoorbeeld blauwalg of poepbacteriën kunnen mensen en dieren ziek maken. Door mee te doen met het onderzoek, werk je mee aan wetenschappelijk onderzoek, krijg je beter inzicht in het watersysteem en draag je bij aan een nog mooiere waterstad. Ook help je zo mee bij het zoeken naar oplossingen voor eventuele problemen. Maar – en natuurlijk zeg ik dat als wetenschapper – het is vooral ontzettend leuk om experimenten uit te voeren!”
Drie deelonderzoeken en een speciale website
Het project is onderverdeeld in drie deelonderzoeken:
• Almere meet waterbeleving:Wat zijn de beste locaties om te zwemmen, te varen of lekker in het gras langs het water te liggen?
• Almere meet water op straat:Waar blijft er water op straat staan na een hevige regenbui?
• Almere meet waterkwaliteit:Hoe is het gesteld met de waterkwaliteit? Komt er blauwalg voor?
Op de startbijeenkomst op 3 mei vertellen onderzoekers van Deltares en Wageningen Universiteit en waterspecialisten van de gemeente en het waterschap meer over de projecten en beantwoorden zij vragen. Via de speciale website www.almeremeetwater.nl worden de resultaten van de deelnemers ingezameld.
Geen metingen voor de Kaderrichtlijn Water
Almere meet water is een project uit het Waterplan Almere. Het is een samenwerkingsproject tussen de inwoners van Almere, Gemeente Almere, Waterschap Zuiderzeeland, kunstenaar Pavèl van Houten, kennisinstituten Deltares en Wageningen Environmental Research (WEnR), Stad & Natuur Almere en de Waterburgemeester Almere. De metingen zijn vooral geschikt ter ondersteuning van het waterbeeld van de organiserende partijen en voor het waterbewustzijn van burgers. Metingen voor bijvoorbeeld de Kaderrichtlijn Water kunnen niet door burgers worden uitgevoerd. Veel chemische componenten moeten namelijk in een laboratorium met geavanceerde apparatuur worden geanalyseerd. In de Waterbox die de deelnemers ontvangen, zijn dat soort instrumenten niet beschikbaar gesteld.
