Natuurmonumenten pleit voor een verdringingsreeks voor schaars grondwater. (foto: Pixabay).

Net als voor oppervlaktewater zou er voor grondwater een verdringingsreeks moeten komen. Zodat in tijden van droogte het water eerlijker en beter wordt verdeeld en kwetsbare natuur overleeft. Dat stelt algemeen directeur Natuurmonumenten Marc van den Tweel woensdag 4 september in een opiniestuk in dagblad Trouw.

Volgens Van den Tweel zijn er voor het gebruik van grondwater relatief weinig beperkingen. Drinkwaterbedrijven pompen dit jaar opnieuw méér grondwater op om aan de toenemende vraag naar water te kunnen voldoen. En sinds de droogte van vorig jaar zijn bovendien massaal grondwaterpompen geïnstalleerd om gewassen en tuinen te besproeien. Een groot deel van deze pompen ligt vlakbij kwetsbare natuurgebieden. In Noord-Brabant draaiden er naar schatting 14.000. Samen pompen die een hoeveelheid water op gelijk aan ongeveer de helft van het jaarlijks gewonnen drinkwater in de provincie. Gevolg is dat het grondwater in extreem droge periodes nóg meer wordt uitgeput: het grondwaterniveau daalt met centimeters per dag.

Ander waterbeheer

Zelfs als het de rest van het jaar non-stop pijpenstelen regent, is dat niet genoeg om het grondwaterpeil te normaliseren. Tijd voor een ander waterbeheer, stelt Van den Tweel. ‘We hebben in Nederland, in theorie, water zát. Maar het grootste deel van het water dat ons land binnenkomt – via regen en rivieren – voeren wij direct af naar zee. De angst voor natte voeten zit diep, maar de neiging om dan maar al het water zo snel mogelijk weg te pompen, levert in droge periodes problemen op. Om te voorkomen dat er tekorten ontstaan en watergebruikers elkaar onnodig beconcurreren, moeten we fundamenteel anders omgaan met ons waterbeheer.’

Maatregelen

De directeur van Natuurmonumenten pleit voor drie maatregelen. Het telen van gewassen die in balans zijn met het landschap, zodat het watersysteem beter bestand is tegen extreme droogte en ook tegen wateroverlast (1). Een verdringingsreeks voor grondwater (2) en door natuurgebieden in te richten als klimaatbuffers (3).