Water en sanitatie specialist Marij Zwart van Dutch Surge Support (DSS) vertrekt vandaag naar Mozambique. Samen met de eerder vertrokken specialist Hugo Oosterkamp gaat zij namens de Nederlandse overheid, op verzoek van internationale humanitaire organisaties, noodhulp verlenen na de ramp met de cycloon Idai die 14 maart over het land raasde.
De cycloon Idai zorgde voor een enorme ramp in het Afrikaanse land. Zo zijn er de eerste gevallen van cholera al vastgesteld en is er angst voor een malaria-uitbraak. Er is geen vloedgolf geweest maar door de overvloedige regenval trad de rivier Buzi enorm uit zijn voegen. Humanitaire organisaties zoals het Rode Kruis en UNICEF, deelden snel drinkwater en voedsel uit om de eerste noden van de bevolking te lenigen. Nu verspreiden ze ook muggennetten om een massale malaria uitbraak te voorkomen.
Rol DSS-specialisten
Hugo Oosterkamp is sinds vorige week in Mozambique actief. Hij is lid van het assesmentteam van EU-0CHA. Deze Europese organisatie coördineert de EU-noodhulp. In het team zit ook een Nederlandse milieukundige. Deltares, HKV Lijn in Water en het datacentrum van het Nederlandse Rode Kruis 510 ondersteunen het assesmentteam op verschillende manieren, zoals het beschikbaar stellen van modellen om de effecten van regenval op de dammen in de rivieren in kaart te brengen. Marij Zwart coördineert in de stad Chimoio voor UNICEF water-en sanitatiemaatregelen die uitgevoerd worden door partners. Mocht er cholera uitbreken zal zij coördineren dat de juiste maatregelen worden getroffen.
Drinkwatersysteem snel hersteld
In de havenstad Beira is het drinkwatersysteem sinds enkele dagen hersteld. Hierbij gaat het volgens Sandra Cats, coördinator van DSS-team water met name om de hoofdsystemen. Specialisten van VEI International die in de stad al projecten hadden lopen, zijn nu bezig met de rest van de aansluitingen voor onder meer huizen en bedrijven.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft samen met Rijksdienst Voor Ondernemen (Fonds Duurzaam Water) ervoor gezorgd dat de specialisten van VEI alle materialen in het lokale magazijn mochten inzetten. Hierdoor is de drinkwatersituatie snel verbeterd. De havenstad heeft overigens nog steeds een drinkwaterprobleem. Bewoners halen leidingen naar boven en maken ze kapot om aan drinkwater te komen.
Ondergrondse leidingen nauwelijks beschadigd
De ondergrondse leidingen bleken overigens niet of nauwelijks beschadigd door investeringen in de afgelopen jaren. Cats: “Er zijn waarschijnlijk nog wel miljoenen euro’s nodig om alle aansluitingen in orde te maken. Maar het biedt ook kansen om de huidige infrastructuur meer klimaatbestendig te herstellen. ” Beira is volgens haar vooral getroffen door overvloedige regenval, maar de laaggelegen omgeving heeft nog veel meer last van de rivieren Buzi en Pungue enorm uit zijn voegen is getreden. Het gaat om een moerasgebied waardoor het water niet weg kan. Dat geldt overigens niet voor het gedeelte waar eerder met hulp van de Wereldbank een drainagesysteem is aangelegd. Daar kan het water wel goed wegstromen. “Het is echter maar een klein systeem”, relativeert Cats. “Het moet nog worden uitgebreid, maar het heeft in ieder geval gewerkt.”
DSS-experts voor internationale hulporganisaties
Cats verwacht niet dat het bij deze twee experts zal blijven. Zo is UNICEF nog op zoek naar een water en sanitatie specialist voor de rurale gebieden. DSS water heeft inmiddels een Nederlandse expert aangeboden. Daarnaast heeft UNICEF gevraagd of DSS water een coördinator voor het WASH-cluster in Beira kan leveren.
Een van de belangrijkste doelen van de internationale organisaties is om de economie in het land weer aan de gang te krijgen. Daarom vindt er op 24 april een internationale donorconferentie in Beira plaats. Cats is namens de Nederlandse overheid bij de voorbereidingen betrokken. “Zo gaan wij in kaart brengen waar op de langere termijn precies behoefte aan is. En wat landen willen doneren. Er is nu al geld toegezegd, maar het is altijd maar afwachten wat er van de beloftes terechtkomt. Dat hebben wij bij eerdere rampen ook gezien.”
Kwaliteit hulpverlening verhogen
Het team van DSS water streeft er verder naar om de kwaliteit van de hulpverlening op watergebied nog verder te verhogen met water gerelateerde specialisten. Daarom is het team op zoek naar bedrijven en kennisinstellingen die hun specialisten voor buitenlandse missies beschikbaar willen stellen. Hiervoor is een vergoeding van 225 euro per dag beschikbaar, exclusief onkosten. Advies- en ingenieursbureaus willen volgens haar voor dit bedrag niet altijd mensen uitzenden. Tegelijk verwacht ze dat hier verandering in komt. “Vroeger was een grote lease-auto belangrijk om mensen aan je te binden. Maar de millennials willen vooral impact maken en bijdragen aan een betere wereld. Dat kan door met DSS water in het buitenland bij rampen hulp te verlenen. Alle experts uit het bedrijfsleven die wel met ons zijn mee geweest, kijken er met veel voldoening op terug. Ze hebben niet alleen nieuwe kennis opgedaan en hun netwerk uitgebreid, maar ook mensen geholpen.”
