De waterzuiveringsinstallatie bij Chemours (foto: Chemours).

Oasen en Evides willen dat een onafhankelijke instantie de PFAS-lozingen door Chemours op de Beneden-Merwede gaat monitoren. Hiervoor pleiten ze in hun beroep dat ze hebben aangetekend tegen de nieuwe waterwetvergunning van RWS. De beide drinkwaterbedrijven willen zekerheid dat de gestelde immissie-eis van 4,4 nanogram per liter bij hun drinkwaterinnamelocaties niet wordt overschreden

De provincie Zuid-Holland gaf vorig jaar een omgevingsvergunning af aan Chemours en Rijkswaterstaat een waterwetvergunning. Daarmee stemmen de provincie en Rijkswaterstaat er volgens de drinkwaterbedrijven mee in dat het chemiebedrijf PFAS-houdend afvalwater blijft lozen op de Beneden Merwede en het riool.

Oasen en Evides tekenden beroep aan tegen deze vergunningen. Samen met alle andere drinkwaterbedrijven in Nederland pleiten ze voor een totaalverbod op PFAS zodat de drinkwaterbronnen beter beschermd zijn tegen vervuilende en schadelijke stoffen.

Advocaat Hugo Botter meent dat het lastig is om aan te geven welke kant de bestuursrechter op zal gaan. Wel wijst hij erop dat Oasen en Chemours in 2018 ook al tegenover elkaar stonden bij de rechtbank Den Haag. Destijds wilde Oasen een verbod op de lozing van de stof GenX door Chemours, maar daar ging de rechtbank toen niet in mee.

Het Europese Chemicaliën Agentschap publiceerde 7 februari het voorstel voor een PFAS-verbod. Het verbod moet gaan gelden voor de productie, gebruik, verkoop en import van ruim 10.000 chemische stoffen. Het Europese verbod is een initiatief van Nederland, Denemarken, Duitsland, Noorwegen en Zweden.

Aanzienlijk afgenomen

De hoeveelheid die Chemours van de stof HFPO-DA (GenX) mag lozen is sinds 2018 aanzienlijk afgenomen. Zo heeft het chemiebedrijf toestemming van de provincie Zuid-Holland om via een indirecte lozing onder andere maximaal 2 kilogram per jaar HFPO-DA op het riool te lozen. Daarnaast heeft Chemours toestemming van Rijkswaterstaat om 5 kilogram direct op de Beneden-Merwede te lozen. De sterk verlaagde limieten zijn volgens de woordvoerder van het chemiebedrijf zelf aangevraagd en door het bevoegd gezag getoetst tegen de milieukwaliteitseisen en drinkwaternormen. Desondanks vinden de twee drinkwaterbedrijven dat iedere lozing van PFAS te veel is.

Nieuwste inzichten

Oasen en Evides verwachten dat de provincie Zuid-Holland en de Rijkswaterstaat de nieuwste inzichten over PFAS meenemen in de beoordeling. Alleen dan kunnen de partijen een zorgvuldige afweging maken over het effect van de lozingen op de drinkwaterbronnen, en zullen concentraties PFAS in het milieu afnemen, stellen de drinkwaterbedrijven.

Drinkwaterrichtwaarde

Recent gaf minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat aan dat de geadviseerde strengere drinkwaterrichtwaarde door RIVM – 4,4 nanogram per liter – als uitgangspunt moet dienen bij het beoordelen van lozingen. Oasen en Evides: “Het is onze primaire taak ervoor te zorgen dat het drinkwater schoon en veilig uit de kraan komt. Een schone bron is daarin van essentieel belang. Zowel voor de openbare drinkwatervoorziening als voor de leefomgeving. Dat maakt dat er zeer zorgvuldig gekeken moet worden naar de effecten van deze lozingen op drinkwaterinnamepunten en het milieu.”

Inhoudelijke gronden

Daarnaast vinden Oasen en Evides dat de vergunningverlenende instanties moeten kijken naar het zogenaamde opstapelende effect. Ook willen ze een zorgvuldige toetsing van de lozing. Chemours mag de analyses zelf uitvoeren als het chemiebedrijf voldoet aan de NEN-EN 17025. Het bedrijf voldoet naar eigen zeggen aan deze norm en limieten en laat de monsters door een extern geaccrediteerd laboratorium analyseren.
Chemours loost PFAS-houdend afvalwater op het riool én direct op het oppervlaktewater. Maar er zijn meer chemiebedrijven in regio Dordrecht die PFAS in het milieu uitstoten. Hetzelfde geldt voor de al aanwezige hoeveelheden PFAS in het water en het voorkomen van meerdere PFAS-componenten in het milieu. De drinkwaterbedrijven stellen dus dat een integrale beoordeling noodzakelijk is om een zorgvuldig besluit te kunnen nemen.

Goede buur

“We willen een goede buur zijn en we respecteren het perspectief van de waterbedrijven. We richten ons dus op het zo verantwoord mogelijk produceren van essentiële materialen”, laat de woordvoerder van Chemours weten. Hij wijst erop dat de emissiereductiemaatregelen van Chemours tot een minimalisering van de lozing en uitstoot van HFPO-DA (GenX-technologie) hebben geleid. De woordvoerder benadrukt dat de autoriteiten dit verifiëren. “Hierdoor is de – al lage- concentratie van deze stof in het water in de loop van de tijd verder afgenomen.”

Chemours blijft volgens hem technologieën ontwikkelen om emissies naar water en lucht nog verder te verminderen. Dat is nodig voor de verantwoorde productie van de fluorpolymeren, die volgens het chemiebedrijf belangrijk zijn voor veel producten in de maatschappij – zoals medische instrumenten, computerchips en voor de opwekking van duurzame energie.