rioolwaterzuiveringen
De rwzi in Raalte (foto: WDODelta).

Er zijn problemen met de rioolwaterzuiveringen in Raalte (WDODelta) en bij Wehe den Hoorn (Noorderzijlvest). Bij de eerstgenoemde werkt de ammoniumverwijdering niet naar behoren omdat er te weinig actieve bacteriën aanwezig zijn. Bij de rwzi bij Wehe den Hoorn gaat het om een (inmiddels verholpen) stroomstoring, waardoor ongezuiverd afvalwater in het oppervlaktewater terecht is gekomen.

Update 26 juli: zuiveringsproces rwzi Raalte hersteld
Uit analyses van het rioolwater uit de zuiveringsinstallatie van Raalte blijkt dat het zuiveringsproces volledig is hersteld. Vorige week heeft WDODelta zuiveringsslib met goed werkende micro-organismen aan het zuiveringsproces in Raalte toegevoegd. Dit actieve zuiveringsslib was afkomstig van andere rioolwaterzuiveringsinstallaties. Sinds afgelopen weekend zuivert de rwzi Raalte daarom weer het afvalwater van bedrijven en huishoudens uit Raalte en omgeving.

De stroomstoring bij rwzi Wehe den Hoorn kon niet op een slechter moment komen. Waterschap Noorderzijlvest had op dat moment namelijk al de handen vol aan het afvoeren van zuurstofarm restwater, nadat op 7 juli een tank met wei was overgelopen bij de vestiging van FrieslandCampina in Bedum. Het zuurstofgehalte in de nabijgelegen waterdoorloop daalde daardoor fors. De waterdoorloop wordt door FrieslandCampina gebruikt om water uit te onttrekken voor de inzet van koelwater. Na gebruik wordt dit koelwater als restwater weer geloosd op het Boterdiep. Door de vermenging van het water met wei kreeg dit geloosde restwater een lage zuurstofgraad. Het zuurstofgebrek in het Boterdiep tussen Onderdendam en Groningen zorgde daarmee voor vissterfte op dit traject.

Beluchtingsinstallaties geplaatst
Het waterschap heeft zowel in de waterdoorloop alsook het Boterdiep gezamenlijk vier beluchtingsinstallaties geplaatst om de lage zuurstofgraad te verhogen. Daardoor zijn de zuurstofwaardes weer langzaam gaan stijgen. De beluchtingsinstallaties blijven voorlopig draaien en Noorderzijlvest gaat met FrieslandCampina en de hengelsportfederatie in gesprek om te bekijken wat er in de toekomst moet gebeuren als het gaat om de visstand.

Stroomuitval
De aanpak werd afgelopen weekend bemoeilijkt doordat de zuivering van het waterschap bij Wehe den Hoorn een poosje niet heeft gewerkt als gevolg van stroomuitval en een niet werkende noodstroomvoorziening. Ongezuiverd afvalwater is daardoor in het oppervlaktewater terechtgekomen. Inmiddels werkt de zuivering weer, maar de kwaliteit van het gezuiverde water is nog niet op het normale gewenste niveau. Daar werkt het waterschap aan. In de omgeving van Wehe den Hoorn wordt het zuurstofgehalte van het oppervlaktewater gemeten. De metingen geven volgens het waterschap lagere waarden dan normaal aan, maar in dit gebied is vooralsnog geen vissterfte geconstateerd.

Ammoniumverwijdering
Van de rioolwaterzuiveringsinstallatie in Raalte van Waterschap Drents Overijsselse Delta (WDODelta) functioneert de ammoniumverwijdering niet goed. Volgens het waterschap kan niet al het ammonium uit het aangevoerde afvalwater worden verwijderd. De micro-organismen die het rioolwater schoonmaken, spelen hierbij een rol, zegt de woordvoerder van WDODelta: “Uit onderzoek blijkt dat er onvoldoende actieve bacteriën aanwezig zijn, waardoor het afvalwater minder wordt gezuiverd. Het waterschap doet onderzoek naar de oorzaak en neemt maatregelen voor een oplossing.”

Tankwagens
Door de verstoring op de rioolwaterzuivering in Raalte is de zuiveringscapaciteit fors afgenomen, waardoor een groot deel van het afvalwater onvoldoende gezuiverd wordt. Om dit op te lossen, worden de komende dagen actieve bacteriën van andere rioolwaterzuiveringen met tankwagens naar Raalte overgebracht. Naar verwachting functioneert de zuivering vanaf eind volgende week weer normaal.

Illegale lozing is mogelijke oorzaak
De vermoedelijke oorzaak is een illegale lozing van afvalwater, stelt het waterschap. Dit wordt verder onderzocht. Het waterschap neemt monsters van het binnenkomende rioolwater en monitort dit op zogeheten ‘procesverstorende stoffen’. Tot nu toe zijn die niet gevonden. Op de rioolwaterzuivering Raalte komt gemiddeld genomen per uur 275.000 liter afvalwater binnen van huishoudens, bedrijven en industrie. Als het regent kan de aanvoer van de hoeveelheid te zuiveren afvalwater oplopen tot 2,5 miljoen liter per uur.

Het komt vaker voor dat rioolwaterzuiveringsinstallaties te kampen hebben met verhoogde concentraties ammonium. In 2018 functioneerde bijvoorbeeld de biologische zuivering van rwzi Soerendonk van Waterschap De Dommel niet meer vanwege een te hoge concentratie ammonium in het zuiveringsslib. De Dommel moest daardoor al het zuiveringsslib vervangen.

Hondemotswetering
De rioolwaterzuivering in Raalte voert het gezuiverde water af op de nabijgelegen Hondemotswetering. Momenteel betekent dit dat het gezuiverde water dat in deze wetering stroomt, minder schoon is. Daarom laat het waterschap extra vers water vanuit het Overijssels kanaal in de Hondemotswetering stromen, om eventuele schade aan het milieu te beperken. Het waterschap volgt de waterkwaliteit van deze wetering nauwlettend.