De overvloedige regenval na een periode van droogte zorgde vorig week voor een piekconcentratie van bijna 30 mg per liter nitraat-stikstof in de Vuursteentocht in Flevoland. Volgens Joachim Rozemeijer, onderzoeker waterkwaliteit bij Deltares, komen dit soort pieken overal in Nederland voor. Vooral in het voorjaar, wanneer agrariërs hun percelen bemesten voor de start van het groeiseizoen. Het onderstreept voor hem nog een het belang om het water zoveel mogelijk vast te houden in percelen en perceelsloten.
Over het lokale effect van deze concentratiepieken op het waterleven is weinig bekend. Het vermoeden is dat een chronisch verhoogde nitraatconcentratie voor de ecologie erger is dan af en toe een piek, stelt Rozemeijer. “De grote nitraatvracht die we in Flevoland hebben gemeten stroomt door naar het IJsselmeergebied en verder naar de kustwateren. De verblijftijden zijn daar langer, waardoor pieken uitdempen tot een langdurig verhoogde nitraatconcentratie. De belasting vanuit landbouwgebieden zorgt vooral daar voor (giftige) algenbloei en verlies aan biodiversiteit.”
KIWK-nutriëntenproject
Sinds vorig jaar zijn de nutriëntenconcentraties in de Vuursteentocht live te volgen via www.vuursteentocht.nl. De oorzaken en effecten van deze concentratiepieken zijn onderzocht in het project Nutriënten van de Kennisimpuls Waterkwaliteit. Het Rijk, provincies, waterschappen, drinkwaterbedrijven en kennisinstituten werkten vanaf juli 2018 samen aan het vergroten van het inzicht in de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater en in de factoren die deze kwaliteit beïnvloeden. Daarmee kunnen waterbeheerders de juiste maatregelen nemen om de waterkwaliteit te verbeteren en de biodiversiteit te vergroten. Op 1 juli is het slotsymposium.
Water beter opslaan
De onderzoekers van het project Nutriënten pleiten ervoor om het regenwater beter op te slaan in het perceel en in de perceelsloten. Dat kan bijvoorbeeld met regelbare stuwen, zoals in de Achterhoek nu veel gebeurt. Daarnaast start de komende maanden een proef om het nitraathoudende water door een bed van houtsnippers te leiden. “Zo kunnen we via een natuurlijke omzetting van nitraat in niet schadelijk stikstofgas ook de wintervracht zuiveren”, aldus Rozemeijer.
