In de Botlek is al veel ervaring met en informatie over industriële watergebruikers (foto: CommonsWikiMedia).

Infram/Royal HaskoningDHV starten begin maart in de Botlek met een pilot om waterprofielen voor tien industriële bedrijven op te stellen. Die laten zien waarvoor de bedrijven water nodig hebben en wat voor soort water ze gebruiken. Ook tonen de profielen welke gevoeligheden er zijn en welke effecten optreden bij een tekort. Eind juni 2021 moeten ze klaar zijn. De pilot wordt uitgevoerd in opdracht van het ministerie van IenW.

Het opstellen van waterprofielen voor industriële watergebruikers is één van de 46 aanbevelingen van de Beleidstafel Droogte. In tijden van droogte willen bedrijven tijdig weten of waterbeheerders beperkingen stellen aan de onttrekking van water of aan lozing van koelwater. Waterbeheerders moeten op hun beurt goed op de hoogte zijn van de waterbehoefte en eventuele alternatieven, zoals het gebruik van gezuiverd effluent van andere bedrijven.

De profielen hadden vorig jaar al klaar moeten zijn. Volgens Roy Tummers, directeur water van VEMW, neemt het meer tijd in beslag. Zo was het aanvankelijk onduidelijk wie de kar binnen het Bestuurlijk Platform Water (BZP) zou gaan trekken, maar dat is inmiddels opgelost. Ook de coronapandemie zorgde voor vertraging.

Industriële watervoorziening

De adviesbureaus starten begin maart met het pilotproject. Eerst brengen ze in kaart hoe de industriële watervoorziening is georganiseerd in de Botlek. Doel is onder meer om te achterhalen welke afspraken er zijn gemaakt om de industriële watervoorziening te borgen, onder reguliere én calamiteuze omstandigheden. Hiervoor interviewen de waterexperts van de bureaus vijf partijen: de leden van de Bernisse-commissie (Hollandse Delta, Delfland, Havenbedrijf), Evides en Rijkswaterstaat. “In de Botlek is al veel ervaring met en informatie over industriële watergebruikers, vandaar de keuze voor dit gebied”, aldus Tummers.

Conceptsjabloon opstellen

Daarna kijken ze welke gegevens een waterprofiel volgens de bedrijven zou moeten bevatten. Ook brengen ze in kaart wat er nog ontbreekt. Het profiel laat zien waarvoor de bedrijven water nodig hebben, wat voor soort water ze gebruiken, welke gevoeligheden er zijn en welke effecten optreden bij een tekort. Vervolgen stellen ze een conceptdefinitie en conceptsjabloon van het waterprofiel op. Daarna volgt een workshop om te kijken of de concept producten voldoen aan de verwachtingen.

Interviews bedrijven

Vervolgens interviewen ze vijf – nader te bepalen- industriële watergebruikers. Doel is het opgestelde sjabloon verder in te vullen en te kijken of de initiatiefnemers op de juiste weg zijn. Ook hopen ze er zo achter te komen in hoeverre voor de voorgestelde onderdelen van het waterprofiel de benodigde informatie eenvoudig beschikbaar is. Daarna volgen nog eens vijf interviews met industriële watergebruikers voor input bij het opstellen van de waterprofielen voor deze bedrijven.

Tien waterprofielen 

Eind juni 2021 moeten tien waterprofielen van industriële watergebruikers in de Botlek gereed zijn. Ook volgt een advies in hoeverre industriële watergebruikers buiten het pilotgebied ze kunnen toepassen. Drinkwaterbedrijven kunnen immers in de knel komen als ze in hete en droge zomers niet alleen consumenten, maar ook industriële bedrijven meer water moeten leveren. Dan rijst de vraag welke ruimte er bij de bedrijven zit, zodat de drinkwaterbedrijven maximaal kunnen blijven leveren aan de huishoudelijke consument.
Tummers geeft nog een voorbeeld. “Als het water te zout is, moet een waterbeheerder weten wat dit voor de industriële watergebruikers betekent. Kunnen ze met het zoute water vooruit? En hoe lang? Of niet? En hebben ze dan een alternatief? Zoals een leiding om meer zoet water van een drinkwaterbedrijf in te nemen? Of kunnen ze effluent van een ander bedrijf in de regio betrekken? Met andere woorden: welke alternatieven heeft een bedrijf?”

Kennis waterbeheerder

Deze kennis is in de ogen van Tummers essentieel voor waterbeheerders. “Die kunnen zo beter onderbouwde beslissingen nemen, bijvoorbeeld over de verdeling van het beschikbare water.”
Hij benadrukt dat de waterprofielen nog niet bestaan. Het is een nieuw instrument waarvan de betrokken partijen nog moeten uitzoeken, zoals in het pilotproject in de Botlek, of het ze in de praktijk ook echt verder helpt.

Landelijke invoering

Maar hoe zit het met het vervolgtraject? In hoeverre zijn de ervaringen uit het pilotproject bruikbaar voor andere regio’s die nog veel meer met droogte kampen, zoals Noord-Brabant en de Achterhoek? En waar bedrijven als Refresco in Maarheeze graag meer grondwater willen onttrekken om te kunnen groeien, maar ook boeren het nodig hebben?

Infram/Royal HaskoningDHV nemen deze vragen mee in de pilot. Tummers verwacht dat de resultaten ook bruikbaar zullen zijn voor het opstellen van waterprofielen voor de rest van de industriële watergebruikers in Nederland. “De specifieke invulling zal echter van gebied tot gebied verschillen.”

Klik hier voor meer nieuws uit de watersector?