Het rioolbeheer gaat ook in coronatijd onverminderd door. De branche ervaart geen verminderd aanbod aan projecten, ook nu veel gemeenten financieel in zwaar weer verkeren. Dat blijkt uit een recente enquête onder deelnemers aan het webinar Rioolbeheer in coronatijd en maandelijkse peilingen van Cobouw. “Toch zullen er als altijd projecten zijn die vertraging oplopen. Hoeveel precies weten we niet”, zegt Hugo Gastkemper, directeur van Stichting RIONED.
In juni 2020 zagen sommige aannemers een dip in hun orderportefeuilles met rioleringsprojecten. Zo kwamen er minder bestekken op de markt. De dip is inmiddels goeddeels bijgetrokken, stelt Gastkemper. Uit de bestekken die op de markt komen, evenals de meerjarenramingen van gemeentes, blijkt volgens hem dat het werk doorloopt.
Het beeld wordt bevestigd door een recente enquête onder deelnemers aan het webinar Rioolbeheer in coronatijd van donderdag 17 september, mede georganiseerd door Bouwend Nederland. Bij dé uitdagingen van nu – duurzaamheid, circulariteit, klimaat en energietransitie – speelt het rioolstelsel volgens Bouwend Nederland een sleutelrol. Op donderdagochtend 17 september logden bijna zestig riool-betrokkenen in; grofweg de helft vanuit gemeenten, de rest vanuit marktpartijen.
De deelnemers aan het webinar voorzagen geen problemen rond het stilleggen van projecten. Ook staan projecten niet op de tocht omdat werknemers ziek thuis of in quarantaine zitten. Marcel Tirion, hoofd riolering van de gemeente Den Haag, beaamt het beeld uit de enquête. “Er was de indruk bij marktpartijen dat de orderportefeuille terugliep, maar dat blijkt niet het geval. We zien ook geen uitstel van opdrachten.”
Niet nu bezuinigen
In maart merkte John Witkamp, CEO van vandervalk+degroot en voorzitter van de Afdeling Rioleringsbeheer van de Vereniging Afvalbedrijven, dat gemeenten in de stress schoten. “Vanwege de hoge coronakosten spraken sommige gemeenten al over bezuinigen op rioolbeheer. Het heeft ons moeite gekost om klanten ervan te overtuigen dat stoppen met onderhoud duurkoop is. Dat is ons gelukkig gelukt.”
In de gemeentelijke financiering constateert hij wel grote verschillen. “Je ziet gemeenten die tot voor kort inzetten op kwaliteit ineens weer de laagste prijs hanteren. Ook al zijn rioleringsfondsen bedoeld voor rioolonderhoud en de vervanging van oude rioleringen, toch zet menig gemeente het fonds in voor algemene middelen.”
Kennistekort tegengaan
Hugo Gastkemper, directeur van Stichting RIONED, zette in zijn inleiding tijdens het webinar uiteen waarom doorwerken juist in deze tijd zo belangrijk is. Door klimaatverandering komt er meer druk op de riolering. “Klimaatadaptatie is een drijfveer om de schop in de grond te zetten. Aanleg van riolering, renovatie en onderhoud: ze moeten doorlopen om ons rioleringsstelsel toekomstbestendig te maken. Door klimaatverandering krijgen we vaker te maken met hoosbuien, waarbij in korte tijd veel regen valt. Ons rioolstelsel, maar ook groenstroken, straten en pleinen zijn onmisbaar om al dat water op te slaan. De klimaatproblematiek verdiept zich. Naast een teveel aan water staat ook droogte nadrukkelijk op de agenda.” De financiële problemen van gemeentes komen volgens hem vooral door extra kosten voor projecten in het sociale domein, zoals de jeugdzorg.
Gastkemper pleitte voor meer kwaliteit. Veel gemeenten en waterschappen kampen volgens hem met een kennistekort op het gebied van stedelijk waterbeheer. “Als RIONED hebben we de Branchestandaard gemeentelijke watertaken ontwikkeld, een kennisscan waarmee gemeenten en waterschappen inzicht krijgen of intern voldoende kennis aanwezig is. Daarmee kunnen managers sturen. Door mensen in te huren, taken uit te besteden of samen te werken.”
