Enkele dagen voor Pasen gaven minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat en Ronald Paul, de coo van Havenbedrijf Rotterdam, het officiële startsein voor de verdieping van de Nieuwe Waterweg en de Botlek. In haar speech had de minister een nieuwtje: de verdieping van de vaarweg gaat gepaard met een experiment met een rivierzandmotor.
Rijkswaterstaat en Havenbedrijf Rotterdam hebben de handen ineen geslagen om ervoor te zorgen dat in de toekomst ook zeeschepen met een diepgang van 15 m de Botlekhaven kunnen bereiken. Aan het eind van dit jaar moet de verdieping klaar zijn en de eerste grotere zeeschepen zullen in 2019 worden verwelkomd. De vaarweg wordt over een lengte van 25 km verdiept: van Hoek van Holland tot de Beneluxtunnel, inclusief de aansluitende Botlekhaven. Dat is noodzakelijk om de bereikbaarheid van de Botlekhavens te verbeteren. De uitvoering van het werk ligt in handen van Koninklijke Boskalis Westminster (Maasluis tot Beneluxtunnel en de Botlek) en Van der Kamp (Hoek van Holland tot Maassluis).
Drie verschillende contractdieptes
Rijkswaterstaat verdiept de Nieuwe Waterweg en het Havenbedrijf Rotterdam de Botlek. Het gaat om drie verschillende contractdieptes. In de Botlek gaat de diepte van 14,5 m naar 15,90 m. Op de Nieuwe Waterweg wordt het eerste gedeelte vanaf Hoek van Holland verdiept van 15 m naar 16,20 m, tot Maassluis. Het tweede gedeelte tot de Beneluxtunnel krijgt een gegarandeerde diepgang van 16,40 m (dat was 14,5 m). Die extra 20 cm ten opzichte van het traject ten westen van Maassluis heeft te maken met het lagere zoutgehalte van de Nieuwe Waterweg landinwaarts, waardoor schepen meer diepte nodig hebben. Na de verdieping kunnen schepen met een diepgang tot 15 m onder normale omstandigheden de Botlekhaven binnenvaren.
Betere concurrentiepositie
“De verdieping van de Nieuwe Waterweg en de Botlek is een investering in de bereikbaarheid van de Mainport Rotterdam”, zei de minister. “We zetten de poort verder open, waarmee de Rotterdamse haven snel de ruimte krijgt voor de steeds groter wordende zeeschepen. De verdieping zorgt voor een betere concurrentiepositie van bedrijven in het Botlekgebied.” De middelgrote tankers en droge bulkschepen worden groter. Met de verdieping kunnen de zogenoemde New Panamax en Aframax schepen zonder beperkingen over de Nieuwe Waterweg varen. Ronald Paul, coo van het Havenbedrijf: “Als er grotere tankschepen de Botlekhaven in kunnen, versterkt dat de business case voor investeringen in capaciteitsuitbreiding. Grotere schepen betekenen meer lading, meer overslag, betere benutting van opslagtanks. Nu kan er per tij één groot schip naar binnen. Straks – bij gunstige omstandigheden – drie grote schepen. Dat is een hele stap voorwaarts.”
Innovatief waterbeheer: een rivierzandmotor
Minister Van Nieuwenhuizen had voor veel aanwezigen ook nog een primeurtje in haar speech gestopt: “We gaan ook iets nieuws doen. Experimenteren met een natuurlijke rivierzandmotor. Want een groot deel van het afgegraven zand wordt bovenstrooms teruggestort in de Oude Maas. De stroming zorgt ervoor dat het zand de ongewenste kuilen in de rivierbodem weer opvult. Een prachtig voorbeeld van Nederlands innovatief waterbeheer!”
Geschiedenis van Nieuwe Waterweg en Botlek
De Nieuwe Waterweg is aangelegd in 1872, onder leiding van ir. Pieter Caland. De lengte van de doorgraving van de duinen bij wat nu Hoek van Holland heet, bedroeg destijds 4,3 km. De vaarweg kampt met een complexe stroming. Het kanaal staat onder invloed van eb en vloed, landinwaartse stroming en stroming naar zee. Daarom moet de Nieuwe Waterweg kunstmatig op diepte worden gehouden.
De Botlek is aangelegd tussen 1955 en 1960. Dit havengebied kenmerkt zich vooral door petrochemische industrie en tankopslagbedrijven. Het eerste bedrijf dat zich er vestigde was Dow Chemical in 1956, in 1957 gevolgd door de scheepswerf van Cornelis Verolme. In 1961 was alle grond uitgegeven.
Tentoonstelling in informatiecentrum FutureLand
De officiële start van de verdieping vond plaats in FutureLand, het informatiecentrum over de haven van Rotterdam op de Maasvlakte. Daar opende die dag ook een tijdelijke tentoonstelling over dit omvangrijke project: Van diep naar dieper. Middenin de haven ervaren bezoekers aan den lijve wat erbij komt kijken wanneer 5 miljoen kuub baggerspecie vrijkomt bij de grootschalige verdieping, terwijl de ruim 130.000 schepen die Rotterdam jaarlijks aandoen dag en nacht door het werkgebied heen varen, en zout zeewater niet in de waterleiding mag komen, en de levering van stroom, gas en telecom via kabels en leidingen op de bodem van de rivier niet onderbroken mag worden, en scheepswrakken en explosieven eerst veilig moeten zijn opgeruimd. Al deze aspecten komen aan de orde in de tentoonstelling, die tot 1 april 2019 is te bezichtigen in FutureLand.
