dijk Perkpolder
Bij de aanleg van de zeeversterking bij Perkpolder is thermisch gereinigde grond gebruikt (foto: Rijkswaterstaat / Joop van Houdt).

De Regionale Uitvoeringsdienst brengt in kaart waar in Zeeland thermisch gereinigde grond is gebruikt en waar de gebruikte grond niet voldoet aan de milieueisen. Aanleiding zijn de problemen met grond die gebruikt is voor een dijk bij het Zeeuws-Vlaamse Perkpolder. De daar gebruikte grond bleek ondanks de thermische reiniging toch nog schadelijke stoffen te bevatten.

Thermische reiniging zou onder meer olieresten, PAK, benzeen en andere organische verontreinigingen uit grond moeten verwijderen. De aldus gereinigde grond is onder bepaalde voorwaarden bruikbaar als opvulling van bijvoorbeeld dijken, geluidswallen en wegen. Bij Perkpolder is voor de aanleg van de Zeedijk in 2014 275.000 kuub thermisch gereinigde grond (TGG) gebruikt. Later bleek echter dat die grond verre van schoon was. Diverse milieuschadelijke stoffen bleken uit te spoelen. Reden voor de provincie Zeeland om te onderzoeken waar in de provincie nog meer TGG ligt en vervolgens te controleren of deze wel aan de normen voldoet.

Nog geen compleet overzicht
“Op 16 april hebben wij aan de Regionale Uitvoeringsdienst gevraagd om in beeld te brengen of er in Zeeland nog andere (grootschalige) toepassingen zijn geweest van thermisch gereinigde grond waarvoor wij bevoegd gezag zijn”, schrijft het Zeeuwse college van Gedeputeerde Staten in een brief aan Provinciale Staten. Volgens GS heeft de Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) echter nog geen compleet overzicht: “Uit de inventarisatie van de RUD Zeeland blijkt dat er in Zeeland sinds 2014 ongeveer 3500 meldingen zijn gedaan voor toepassing van een partij grond of zand. Een klein deel van al deze meldingen gaat over toepassing van TGG. Het bevoegd gezag (de gemeente) toetst deze meldingen aan de criteria zoals vastgelegd in het besluit bodemkwaliteit. De RUD beoordeelt een deel hiervan, maar gemeenten beoordeelden ook een gedeelte zelf. Dat heeft te maken met welke taken een gemeente bij de RUD had belegd en welke zij nog zelf deden. Er was namelijk nog discussie over of het beoordelen van meldingen in het kader van het besluit bodemkwaliteit een basistaak is. Sinds 1 januari 2021 hebben alle gemeenten deze taak alsnog bij de RUD belegd. De RUD geeft aan dat zij hierdoor geen compleet overzicht heeft van locaties waar TGG in het verleden daadwerkelijk is toegepast.”

Twee depots en een project
In de brief van Gedeputeerde Staten staan de locaties waarop de provincie het bevoegd gezag is. Daar hoort de dijk bij Perkpolder niet bij, want daar is de rijksoverheid het bevoegd gezag. Wél onder de provinciale verantwoordelijkheid vallen twee depots waar thermisch gereinigde grond mag worden opgeslagen en één project waar het is toegepast. Afvalverwerker ATM heeft 527.000 ton opgeslagen bij Ovet in Nieuwdorp. Volgens de provincie is uit onderzoek gebleken dat hiervan 167.000 tot niet aan de norm voldoet: “Hierdoor is nuttige toepassing moeilijk en moet ATM een andere oplossing zoeken. Het overige deel van de TGG in depot voldoet wel aan deze normen en kan als industriegrond worden toegepast”, aldus het provinciebestuur.

Niet wettelijk voorgeschreven
Door Beelen in Terneuzen is in 2016 220.000 ton TGG gebruikt voor het ophogen en egaliseren van het bedrijfsterrein in Westdorpe. Deze grond was voorzien van een certificaat en het terrein is afgewerkt met een vloeistofdichte vloer. De RUD onderzoekt of en hoe de kwaliteit van het grondwater op het terrein wordt gecontroleerd. Deze controle na gebruik van thermisch gereinigde grond is wettelijk niet voorgeschreven, omdat vanuit de wet- en regelgeving bij toepassing geen sprake is van risico’s voor het milieu. Gedeputeerde Staten in Zeeland denken daar vanwege de recente ontwikkelingen inmiddels toch anders over.