Glastuinbouwbedrijven in het beheergebied van Hoogheemraadschap van Delfland hebben veel invloed op de waterkwaliteit. Per 2023 start het waterschap de Risicogestuurde Aanpak, als gevolg van de Gebiedsgerichte Aanpak, om de kennis en ervaring verder in te zetten om lekkages van gewasbeschermingsmiddelen en nutriënten naar bodem en water verder tegen te gaan. Daarbij gaat het waterschap intensiever samenwerken met Glastuinbouw Nederland, de gemeenten, de omgevingsdiensten en de NVWA.
Zo’n 1.500 glastuinbouwbedrijven in West-Nederland hebben forse invloed op de waterkwaliteit. Om lozingen en lekkages van gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen uit de kassen naar water en bodem terug te dringen, startte het waterschap in 2014 met extra toezicht in de glastuinbouwgebieden. De doelen werden echter niet behaald in 2022, daarom is het programma nu vervolgd met een Risicogestuurde Aanpak. In 2027 moeten de Europese doelen van de Kader Richtlijn Water (KRW) behaald worden, ook in dit gebied.
Resultaten Gebiedsgerichte Aanpak
Binnen de Gebiedsgerichte Aanpak is sinds 2014 een meetnet ingericht op een vast glastuinbouwgebied. Mobiele meetapparatuur hield de waterkwaliteit in de gaten. Glastuinbouwbedrijven zijn ook gecontroleerd met bedrijfscontroles. De waterkwaliteit ging ook daadwerkelijk vooruit tussen 2014 en 2019, dat was zichtbaar in de waterkwaliteitsrapportages van Delfland. Directe lozingen op het oppervlaktewater waren nauwelijks nog te zien. Er waren wel bodemlozingen en lekkages naar het oppervlaktewater. Echter, in 2020 en 2021 stagneerde die vooruitgang. Dat is zorgelijk, want daardoor worden de Europese doelen van de KRW niet behaald.
Meer toezicht in Risicogestuurde Aanpak
Daarom start het waterschap per 1 januari 2023 de Risicogestuurde Aanpak in het Westland. De Risicogestuurde Aanpak bestaat uit waterkwaliteitsmetingen en bedrijfsbezoeken. Daarnaast wil het waterschap extra toezicht inzetten samen met de omgevingsdienst, de gemeenten en de NVWA om risicogestuurd te gaan samenwerken om lekkages naar bodem en water op te sporen en het juiste gebruik van middelen te toetsen. Delfland gaat bovendien eerder en steviger handhaven bij een zevental veelvoorkomende en te vermijden overtredingen.
Handhaving gewenst
Roger Abbenhuis van Glastuinbouw Nederland gaf eerder ook aan dat de sector zelf ook heeft aangestuurd op meer overheidshandhaving: “Komende jaren moet er meer aandacht zijn voor lekkages vanuit de kas. Veel voorkomende lekkages zijn spoelwater van filters, condenswater en lekkages vanuit containers met teeltafval op het erf. In het Westland wordt gewerkt aan de collectieve zuivering, die moet komende jaren van start gaan.”
Bron lozing opsporen met gewas-DNA
Daarnaast gaat het waterschap gebruik maken van meer opsporing onder andere met e-DNA. Met die techniek is de herkomst van een bron of lozing sneller te herleiden, doordat het aanwezige DNA van gewassen in het oppervlaktewater wordt gemeten. Voor tomaat en paprika is die methode al geschikt.
Samen met afspraken uit het afsprakenkader Emissieloze Kas, moet de Risicogestuurde aanpak leiden tot de stevige verbetering die nodig is voor de waterkwaliteit in de glastuinbouwgebieden.
