Lastendruk huishoudens groeit met 5,4%
De Unie van Waterschappen heeft de cijfers voor 2020 bekend gemaakt. En wat blijkt? De opbrengst van de watersysteemheffing steeg in 2020 met 4,9%. Dat is ongeveer 4x de inflatie van 1,3% in 2020. Waar komt die kostenstijging plotseling vandaan? De watersysteemheffing is bedoeld voor ‘droge voeten’, en dekt de kosten van beheer en onderhoud van het systeem van sloten en dijken in een waterschap.
Voor huishoudens nam de watersysteemheffing zelfs toe met 5,4% –“Te gek voor woorden”, vindt de Algemene Waterschapspartij (AWP). “Burgers zijn de melkkoe van de waterschappen”. Ter vergelijking: de lastendruk voor bedrijven steeg slechts met 2,9% (Tabel 1).
Inwoners betalen het meest
In totaal betalen de inwoners gemiddeld 41% solidariteitsheffing + 38% woningheffing. De overige 21% wordt opgebracht door boeren, bedrijven en glastuinbouw.
De solidariteitsheffing wordt opgebracht door alle ‘Ingezetenen’ (= alle inwoners van een waterschap). De solidariteitsheffing bedroeg in totaal € 659 mln. (41%) in 2020. De watersysteemheffing op woningen is de tweede belangrijke bron van inkomsten voor de waterschappen. In 2020 droegen alle woningen samen € 609 mln. bij aan de watersysteemheffing (38%). En ook huurders zijn de klos! Weliswaar betalen zij niet rechtstreeks aan het waterschap, maar woningbouwverenigingen en andere verhuurders berekenen de watersysteemheffing op woningen gewoon door in de huur.
Solidair
De solidariteitsheffing is een vast bedrag per huishouden, ongeacht het aantal gezinsleden. Dus 1-persoonshuishoudens zijn solidair met grote gezinnen. Bovendien zijn er grote verschillen solidariteitsheffing van € 44 per huishouden in waterschap De Dommel tot € 123 in Delfland, een factor 2,5 verschil! Er zijn zeven waterschappen waar de solidariteitsheffing hoger is dan € 100 per huishouden.
De AWP snapt ook wel dat de kosten voor ‘droge voeten’ op de zandgronden in het Oosten en Zuiden van Nederland lager zijn dan in de polders in het Westen en Noorden. Maar het zou het pas echt ‘solidair’ zijn als inwoners overal in Nederland ook dezelfde solidariteitsheffing zouden betalen. Voor de economie in bijv. de Achterhoek is het toch ook belangrijk dat bijv. Den Haag niet onderwater komt te staan? Solidariteit is dus welbegrepen algemeen belang.
Eerlijk delen
De watersysteemheffing is een gesloten belasting: als de inwoners procentueel meer opbrengen, gaan de lasten in een andere subcategorie automatisch naar beneden. Gemiddeld komt nu al bijna 80% van de watersysteemheffing op het bordje van de inwoners. En ieder jaar kruipt dat percentage verder omhoog.
De AWP wil dat de verdeling van de waterschapslasten tussen burgers, boeren en bedrijven meer in balans komt. “Als dit zo doorgaat, zijn er over 10 jaar waterschappen waar de burgers alles betalen. Wij willen een eerlijker verdeling van de waterschapslasten”.
WOZ op woningen en bedrijven
De AWP heeft in 2020 een sterke lobby gevoerd voor lagere waterschapslasten op woningen. De Unie van Waterschappen heeft uiteindelijk het voorstel overgenomen om de watersysteemheffing op woningen eerlijker te maken door tariefdifferentiatie tussen woningen en bedrijven. Minister Van Nieuwenhuizen heeft zelfs al aangekondigd om het voorstel van de Unie ongewijzigd door te sturen naar de Tweede Kamer.
Toch heeft VNO-NCW de invoering van tariefdifferentiatie tussen huizen en bedrijven begin 2021 opnieuw ter discussie gesteld. Het is nu afwachten hoe het nieuwe kabinet hiermee omgaat, en of het belastingstelsel van de waterschappen op dit punt ook echt eerlijker wordt.
Meer water nieuws lezen?
