rwzi in Franeker
De rioolwaterzuiveringsinstallatie in Franeker (foto: Daniël Hartog/Wetterskip Fryslân).

Wetterskip Fryslân gaat de rwzi in Franeker volledig vernieuwen en verduurzamen. De verouderde rwzi St.-Annaparochie (uit 1974) zal op termijn verdwijnen. Tussen St.-Annaparochie en Franeker wordt een nieuwe persleiding aangelegd.

In november besluit het algemeen bestuur van het Friese waterschap over het uittrekken van 1 miljoen euro voor de voorbereiding, waarvoor eerder ook al 0,5 miljoen euro is gereserveerd. Met het voorbereidingskrediet kunnen de plannen verder worden uitgewerkt. De bedoeling is dat er in 2024 een ontwerp ligt voor de vernieuwde, vergrote en verduurzaamde rwzi in Franeker. In 2025 volgt een voorstel voor de aanleg van een nieuwe persleiding tussen St.-Annaparochie en Franeker, die nodig is om het rioolwater te transporteren. Voor het sluiten en afbreken van de rwzi in St.-Annaparochie moet er in 2026 een plan van aanpak liggen. In 2020 is door het waterschap al 45 miljoen euro gereserveerd voor de investering in de rwzi’s van St.-Annaparochie en Franeker. Of dit bedrag volstaat nu de prijzen voor materialen, lonen en energie zijn gestegen, moet duidelijk worden in de verdere uitwerking van de plannen.

Einde levensduur

De uit 1974 stammende rioolwaterzuivering in St.-Annaparochie is verouderd en nadert het einde van haar levensduur. “De kwaliteit van het gezuiverde water voldoet aan de eisen, maar er komt een moment dat dit niet meer te garanderen is”, stelt het waterschap. “We willen het rioolwater dat nu nog aan de Middelweg-West wordt gezuiverd, in de toekomst naar Franeker transporteren.”

Stikstofwaarden soms te hoog

De rwzi in Franeker (gebouwd in 1986 en verbeterd in 2008) voldoet op dit moment niet altijd aan de eisen. Bij lage temperaturen in de winter zijn de stikstofwaarden in het gezuiverde en geloosde water soms te hoog. Er wordt gewerkt met een vergunning met een zogenoemd maatwerkvoorschrift, wat betekent dat er inspanningen moeten worden gedaan om het zuiveringsrendement te verbeteren. Bij vernieuwing van de rwzi is dit maatwerkvoorschrift niet meer van toepassing, zegt het waterschap.

Afwijkend zuiveringsconcept

De installatie in Franeker werkt met een afwijkend zuiveringsconcept: met oxidatiebedden en zandfilters om stikstof, fosfaat en zwevende stof uit het afvalwater te halen. De 26 andere rwzi’s van Wetterskip Fryslân gebruiken actiefslibsystemen: een combinatie van beluchting en bacteriën. Deze installaties leveren betere resultaten op in het verlagen van de stikstofbelasting van het oppervlaktewater.

Van twee naar één

Het dagelijks bestuur van het waterschap kiest nu voor het samenvoegen van de zuiveringsgebieden Franeker en St.-Annaparochie in één vernieuwde rwzi Franeker. Volgens dagelijks bestuurder Otto van der Galiën snijdt het mes aan twee kanten: “Door het opheffen van een rwzi hoeven we minder installaties te onderhouden. Tegelijk zorgt de nieuwbouw in Franeker ervoor dat het uitstromende water hier het hele jaar rond aan de norm voldoet. Daarmee dragen we bij aan onze doelen voor de Europese Kaderrichtlijn Water voor het verbeteren van de waterkwaliteit.”

Toekomst terrein St.-Annaparochie

Wetterskip Fryslân overlegt met de gemeente Waadhoeke over de toekomstige invulling van het terrein van de rioolwaterzuivering in St.-Annaparochie. Tot die tijd blijft de rwzi draaien en wordt het noodzakelijk onderhoud gedaan.