Ingenieursbureau Witteveen+Bos onderzoekt samen met het KNMI of een meteo-tsunami op de Noordzee nog groter kan worden dan op 29 mei en in hoeverre het optreden van meteo-tsunami’s van invloed is op de hoogwaterveiligheid van de Nederlandse kust.
Op 29 mei raakte een meteo-tsunami (ook wel: buistoot of zeebeer) de Nederlandse kust, waarbij het waterpeil kortstondig met soms wel twee meter steeg. Zo’n meteo-tsunami is uiterst zeldzaam. De laatste keer dat het verschijnsel zich in Nederland voordeed was op 11 juli 1984 aan het IJsselmeer.
Model aanpassen voor voorspellen meteo-tsunami’s
Ingenieursbureau Witteveen+Bos heeft een hydrodynamisch model ontwikkeld waarmee dit fenomeen op de Noordzee in kaart kan worden gebracht. Weergegevens (luchtdruk en wind) zijn hierbij gebruikt als modelforcering. Het model laat mooi zien hoe een lange golf gevormd werd door een sterke luchtdrukgradiënt aan de voorkant van het onweersfront dat overtrok. Op eigen initiatief wil Witteveen+Bos nu onderzoeken of dit model ook in voorspellende zin is toe te passen, zodat indien nodig op tijd maatregelen langs de kust kunnen worden getroffen. “Normaliter gebruiken we het model om windgolven en getij te modelleren, waarmee we de waterstanden langs de kust kunnen berekenen”, zegt directeur ir. Stephan van der Biezen van Witteveen+Bos. “Maar je kunt in zo’n model ook de luchtdruk meenemen. Het leek ons wel een goed idee om samen met het KNMI te kijken of we een meteo-tsunami kunnen reproduceren in het model, zodat we het ook kunnen gebruiken voor voorspellingen.”
Geen paniek zaaien
Het zou kunnen dat het onderzoek met het hydrodynamisch model leidt tot een nieuwe kijk op de kustbeveiliging. Van der Biezen: “We kijken voor de hoogwaterveiligheid van de Nederlandse kust nu naar de belasting door golven en waterstand. Mocht uit het model blijken dat de maatgevende belasting in feite hoger ligt, vanwege het mogelijk vaker en heviger voorkomen van meteo-tsunami’s, dan moeten we die veiligheidsberekeningen wellicht herzien.” De directeur van Witteveen+Bos benadrukt echter dat daarvoor nu nog geen aanwijzingen bestaan: “We moeten daarover ook niet gaan speculeren en geen paniek zaaien.”
Ook het KNMI ziet nog geen reden voor grote bezorgdheid. Op 7 juni stelde klimatoloog Rob Sluijter van het KNMI op Waterforum Online al dat de kans klein is dat een meteo-tsunami zich weer snel voordoet. “De laatste keer dat het verschijnsel in Nederland is waargenomen is dus 33 jaar geleden”, stelde hij toen vast. “Het verschijnsel is zo zeldzaam dat het maar de vraag is of er een afnemer is die behoefte heeft aan een speciaal waarschuwingssysteem, als het al mogelijk is om deze specifieke omstandigheden te kunnen modelleren. Het systeem zal slechts eens in de twintig tot dertig jaar een ‘terechte’ waarschuwing genereren. Het KNMI verwacht vooralsnog niet dat de frequentie van dit type bui, de zogenoemde ‘squall line’ in de toekomst zal toenemen.
