Witteveen+Bos gaat in opdracht van Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) onderzoek doen naar de risico’s van ultradiepe warmtewinning en de boor- en stimulatietechnieken die hiervoor nodig zijn. SodM vreest dat op sommige plekken aardbevingen kunnen ontstaan door dieper dan vier kilometer te boren naar warmte. Eerder sprak SodM zijn zorgen uit over risico’s voor grondwaterwinning.
Door het Energieakkoord staat Nederland voor de grote uitdaging de energievoorziening te verduurzamen. Ultradiepe geothermie (UDG) heeft volgens het ministerie van Economische Zaken en Klimaat een grote potentie om in de duurzame warmtebehoefte van vooral de industrie te voorzien. Daarom verleende voormalig minister Kamp van Economische Zaken vorig jaar een financiële injectie aan onderzoek naar ultradiepe warmtewinning voor de industrie.
Dieper dan vier kilometer
Ultradiepe geothermie is het boren naar warmte dieper dan vier kilometer. Op deze diepte is in Nederland water van meer dan 120 graden beschikbaar, wat op het aardoppervlak omgezet kan worden in stoom. Enhanced Geothermal Systems (EGS) zijn speciale boor- en stimulatietechnieken die nodig zijn om op deze grote diepte heet water te kunnen winnen.
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) en Energie Beheer Nederland (EBN) stimuleren deze manier van warmtewinning. Zo sloot het ministerie in 2017 een ‘green deal’ met EBN, TNO en zeven consortia met verschillende markpartijen. Deze consortia werken momenteel plannen uit om op op diverse plekken in Nederland proefboringen te plaatsen voor het winnen van ultradiepe geothermie.
Risico’s inventariseren
SodM meent echter dat de risico’s op het gebied van gezondheid, veiligheid en milieu nog niet voldoende zijn geïnventariseerd. Het is bijvoorbeeld mogelijk dat op sommige plekken aardbevingen ontstaan tijdens het boren en winnen. Door de potentiële risico’s goed in kaart te brengen, verwacht SodM beter in staat te zijn toezicht te houden door richtlijnen en wettelijke maatregelen voor te schrijven. Volgens SodM is het in ieders belang dat de toekomstige winning van ultradiepe geothermie zorgvuldig plaatsvindt, zodat de veiligheid voor omwonenden en omgeving blijft gewaarborgd.
Strikte scheiding
Vewin pleitte eerder voor een strikte scheiding tussen gebieden voor aardwarmte en voorraadgebieden voor de drinkwatervoorziening. KWR bracht in opdracht van Vewin de risico’s geothermie voor grondwater in kaart. Het rapport ‘Risico’s van geothermie voor grondwater’ verscheen in februari 2017. De drinkwatersector is er overigens van overtuigd dat een goede bescherming van drinkwaterbronnen en ontwikkelingen in het kader van de energietransitie naast elkaar kunnen bestaan. Wel moet er zorgvuldig worden omgegaan met geothermie en in gebieden waar geen scheiding mogelijk is, moet drinkwater voorrang krijgen.
Twee delen
Het nieuwe onderzoeksproject is opgesplitst in twee delen. In het eerste deel inventariseert Witteveen+Bos alle risico’s en in het tweede deel zet het ingenieursbureau een raamwerk op met maatregelen om deze risico’s goed te kunnen beheersen.Witteveen+Bos werkt in het project samen met het Duitse bedrijf Q-Con, het Belgische Vito, de TU Delft, Newell en de juristen van Weisenborn-Linskaill & Associates.
Het wetenschappelijk niveau is volgens Witteveen+bos mede gewaarborgd door de inzet van de TU Delft en het inschakelen van externe wetenschappelijk toetsing. De onderzoeksresultaten zullen naar verwachting uiterlijk begin 2019 beschikbaar komen.
Lees hier het persbericht
