Bij de officiële opening van de online editie van de Stockholm World Water Week zei professor Johan Rockström van het Potsdam Institute for Climate Impact Research dat wetenschappelijke rapporten zich opstapelen over de koppeling van zo’n vijftien elementen die het klimaatsysteem reguleren. “Negen van die elementen vertonen instabiliteit en ze linken allemaal naar zoet water.”
“We hebben veel wetenschappelijke artikelen met prognoses die laten zien wat er zal gebeuren als we 2 graden opwarming toestaan”, zei Rockström. Hij keek vooruit naar de publicatie van het volgende rapport van het IPCC over de effecten van klimaatverandering, in februari 2022. “We hebben steeds meer bewijs van hoe de biofysische natuur van de aarde wordt beïnvloed en hoe de verschillende elementen met elkaar verbonden zijn.” Als voorbeeld noemde hij het zoetwatersysteem: “Neem de snelle smelt van de ijskap op de Noordpool. Hierdoor komt zoet water vrij in de Noord-Atlantische Oceaan en vertraagt de Warme Golfstroom in de Noord-Atlantische Oceaan. Dit heeft gevolgen voor de Zuid-Amerikaanse moesson, toenemende droogtes en bosbranden. Hierdoor komen er meer broeikasgassen vrij.”
Zeespiegelstijging
Als gevolg daarvan, zo vervolgde hij, wordt er meer warm water vastgehouden in de zuidelijke oceanen, wat het versnelde smelten van een deel van de West-Antarctica-ijsplaten kan verklaren. “Al met al leid dit tot de prognose dat de zeespiegel de komende twee eeuwen met een meter kan stijgen.”
Ononderhandelbaar
“Zoet water is, naast biodiversiteit, oceanen en klimaat, een ononderhandelbaar SDG-doel”, stelde Rockström in zijn keynote. “Voor een veilige toekomst moeten we binnen de grenzen van de planeet blijven.”
Vijf uitdagingen
SIWI-directeur Torgny Holmgren gaf een toelichting op de vijf uitdagingen op het gebied van klimaatbestendigheid die tijdens de SWWW in de meer dan 400 online sessies aan de orde komen. “We moeten eerlijke samenlevingen opbouwen, aangezien de armen en vrouwen het meest te lijden hebben onder klimaatverandering. Ook moeten we samenwerken met de natuur om binnen de grenzen van de planeet te blijven. De derde uitdaging is de transformatie van waardeketens en de overgang naar een meer circulaire economie. Wat de veerkracht van steden betreft, moeten we de inrichting van onze steden heroverwegen en de bewoners schoon water en veilige sanitaire voorzieningen bieden. Ten slotte moeten we investeren in systeemveranderingen en onze instellingen innoveren”, aldus Holmgren.
