Perkpolder
Bij Perkpolder heeft Rijkswaterstaat aan de Westerschelde een nieuw, buitendijks natuurgebied gerealiseerd, dat in juni 2015 is geopend door het doorgraven van de bestaande zeedijk (foto: Rijkswaterstaat/Joop van Houdt).

Vijf agrariërs uit de directe omgeving van de nieuwe zeedijk bij het Zeeuws-Vlaamse buurtschap Perkpolder hebben een advocaat in de arm genomen om het afgraven van de met thermisch gereinigde grond (TGG) aangelegde dijk te eisen. Op korte termijn moeten al damwanden worden geslagen om te voorkomen dat er schadelijke stoffen lekken uit de zeedijk.

Advocaat Rogier Hörchner heeft namens de vijf boeren een handhavingsverzoek gestuurd naar de gemeente Hulst. De bedoeling van dat handhavingsverzoek is dat de gemeente Rijkswaterstaat, de eigenaar van de dijk, gaat dwingen om de verontreiniging zo snel mogelijk te stoppen. Als dat niet gebeurt, dreigt de advocaat met een dwangsom van 10 miljoen euro per maand, zo schrijft de PZC.

Zware metalen
Problemen met TGG kwamen aan het licht toen in 2016 koeien in een polder achter de Westdijk in Bunschoten (waterschap Vallei en Veluwe) vergiftigd raakten door de uitloging van zware metalen. Uit onderzoek van de Inspectie van Leefomgeving en Transport (ILT) bleek vervolgens dat de kwaliteit van TGG op drie locaties (de Westdijk in Bunschoten, de plas van Heenvliet en de zeedijk bij Perkpolder) niet voldeed aan de normen die gesteld worden vanuit het Besluit Bodemkwaliteit.

Bruikbaar als opvulmateriaal
Het RIVM stelt dat tijdens het thermisch reinigen van vervuilde grond organische verbindingen (zoals bijvoorbeeld minerale olie en aromatische oplosmiddelen) worden verbrand. Anorganische verbindingen (zoals zware metalen) worden niet met thermische reiniging verwijderd en kunnen na behandeling dus nog aanwezig zijn. ‘Na behandeling is de grond zwart van kleur en bevat geen organische stof meer waardoor planten er niet of nauwelijks op kunnen groeien en waardoor er geen organismen kunnen leven’, aldus het RIVM. TGG zou onder bepaalde voorwaarden wel bruikbaar zijn als opvulling van bijvoorbeeld dijken, geluidswallen en wegen.

Getijdennatuur
In Bunschoten wordt de verontreinigde Westdijk afgegraven, wat een kostenpost betekent van circa 34 miljoen euro. In Perkpolder wordt het volgens advocaat Rogier Hörchner nog duurder, omdat daar meer TGG is gebruikt: 275.000 kuub. Volgens de vijf boeren en hun advocaat kan de schoonmaakoperatie goedkoper worden als de grote dijk wordt weggehaald en een veel kleinere wordt teruggelegd. De nieuwe Zeedijk werd in 2014 aangelegd om getijdennatuur te maken van de vroegere Noorddijkpolder. In zijn handhavingsverzoek oppert de advocaat nu het idee om het ontpolderde gebied weer af te sluiten van de zee. Volgens hem is dat zes keer goedkoper dan de huidige dijk te vervangen.

Natuurpakket Westerschelde
Inhakend op de actualiteit stellen de boeren en hun advocaat dat een van de bijkomende voordelen van het ‘herinpolderen’ is dat het binnendijkse natuurgebied dat zo ontstaat, niet verontreinigd kan worden door bijvoorbeeld PFAS, waarvan onlangs bekend werd dat het in hoge concentraties voorkomt in het oostelijk deel van de Westerschelde. Ook zou verzilting van het gebied beter worden tegengegaan. Daarmee gaan de agrariërs echter voorbij aan het feit dat het natuurherstelproject bij Perkpolder onderdeel is van het Natuurpakket Westerschelde. Dat is de naam die is gegeven aan de uitbreiding van de estuariene natuur (schorren en slikken) met 600 hectare. De projecten passen in het beleid van de Europese Commissie om de kwaliteit van natuurgebieden van internationaal belang, zoals de Westerschelde, te waarborgen. Nederland is verplicht zich hieraan te houden.